Sirenen van Joseph Knox: de verrassende outsider uit Engeland
Een spannende veiling op de internationale book fair later en boekeninkoper Joseph Knobbs is veranderd in thrillerschrijver Joseph Knox. Uitgever Bill Scott-Kerr van Transworld onthaalt het nieuwe thrillertalent met open armen: ‘Iedere uitgever droomt ervan om een nieuwe stem te ontdekken. Het is zeldzaam om iemand te ontmoeten die zo zelfverzekerd is van een personage en de serie boeken eromheen. Joseph heeft een overvloed aan talent en het is een voorrecht om zijn reis als schrijver te mogen begeleiden.’
Geheim van leven en dood
Al jaren omringd door boeken in zijn ‘day job’ leefde Knox eigenlijk met een geheim. ‘Sirenen is een geheim dat ik al een tijd met mij meedroeg en het is nu een opluchting dat het hoge woord eruit is,’ aldus de debutant. Hij werkte zes jaar aan het manuscript van zijn noir-thriller, bijna op een obsessieve wijze verklaart hij tegenover The Guardian: ‘Tegenover vrienden en familie leek het een fantasie. Maar voor mij was het een situatie van leven of dood om dit manuscript te voltooien.’ En dat gebeurde niet geheel zonder slag of stoot: de eerste helft van zijn manuscript was precies zoals hij het vormgegeven wilde hebben, maar de tweede helft voelde futloos. Na een volledig herschrijfronde was de auteur overtuigd om het uit te sturen naar een literair agent. Na twee jaar schaven en bijpunten was Sirenen het gedroomde eindproduct zoals het nu aan de lezer wordt gepresenteerd.
Knox werd geïnspireerd door het nachtleven in Manchester, waardoor hij een volledig andere zijde van de stad aanschouwde. Het idee ontstond tijdens zijn studententijd aan de Manchester University, toen hij een feestje bezocht waar openlijk verdovende middelen, zoals pillen, werden verkocht. Knox las destijds The Great Gatsby en stelde zich voor hoe de roman herschreven zou kunnen worden in een criminele setting met het typerende ‘noir’-tintje. Hij zag in welke elementen veranderd moesten worden om zijn eigen thriller vorm te geven, maar had niet de gedroomde start zoals veel debutanten: ‘Zeven jaar later bonkte ik nog steeds met mijn hoofd tegen de muur,’ zegt de auteur tegen The Guardian.
Onderwereld versus bovenwereld
In Sirenen maakt de lezer kennis met Aidan Waits, een rechercheur die door een misstap in zijn jonge carrière voor een ultimatum wordt gesteld: veroordeeld worden of een undercoverpositie aannemen in de drugsscene. Tijdens zijn nieuwe functie wordt hij belast met de opsporing van de zeventienjarige dochter van een minister die ontsnapt is in het brute milieu van The Franchise, een groepering geleid door de genadeloze drugsdealer Zain Carver die aantrekkelijke vrouwen inzet voor zijn business. Tijdens zijn zoektocht wordt Waits geconfronteerd met een onopgeloste vermissingszaak uit het verleden waarin The Franchise een dubieze rol heeft. Lukt het Waits om te ontsnappen aan de greep van deze groepering?
Met Aidan Waits zet debutant Knox een scherpzinnig seriepersonage neer. Vanaf het begin af aan is het duidelijk dat het geen personage is dat keurig uitgetekend kan worden, integendeel: het roekeloze karakter van Waits zorgt gedurende het boek voor prettige verrassingen in de wereld van seks en drugs.
Invloed
In meerdere interviews is te lezen dat Knox zich liet inspireren door uiteenlopende zaken, zoals hij zelf opsomt: plekken, mensen, films, muziek, boeken, en het leven zelf. ‘Je hoopt dat ze in je hoofd in een blender komen en uitgroeien tot een nieuw inzicht,’ aldus de auteur.
Muziek vormt een grote inspiratiebron voor de schrijver. Zo is het oeuvre van de Engelse postpunk band Joy Division kundig verweven in het verhaal. De thriller opent met de lyric: ‘The Past is now part of my future, the present is well out of hand.’ Daarnaast benoemde Knox ieder deel in het boek naar een album van de band, als een soort hommage aan de soundtrack die hij in zijn hoofd hoorde tijdens het schrijven van zijn debuutthriller.
Een échte noir-thriller
De quotes van vakcollega's liegen er niet om. 'Een vlijmscherpe thriller, echt heel bijzonder,' aldus Lee Child en Val McDermid betitelt Sirenen als 'een powerhouse van een thriller.' De gedroomde start voor iedere thrillerdebutant.
Waar Knox zich in onderscheidt is dat hij de lezer meetrekt in een setting die zeer dichtbij de realiteit komt: het ongrijpbare karakter van de onderwereld. Zijn schimmige hoofdpersonage trekt de lezer mee in de roes van drank, drugs en smerige nachtclubs waardoor het verhaal een authentiek karakter krijgt.
'Mijn vingertoppen waren klam en tintelden, en ik had er bijna geen gevoel in. Ik legde haar pols terug op de grond, heel voorzichtig, alsof ik bang was haar wakker te maken. Het was niet de gelukzalige blik die je met heroïne associeerde. Het was een blik vol doodsangst.'
Brute tegenstellingen als Knox de jonge en tere vrouwen beschrijft die niet kunnen ontsnappen aan de greep van de genadeloze drugsscene. De boektitel vormt een knipoog naar de sirenen uit de Griekse mythologie: halfgodinnen die toehoorders verleiden met hun gezang. Zo zijn de vrouwen rond Zain Carver ook: feeërieke gestaltes die zich staande proberen te houden in het nachtleven van Manchester.
Maar het verhaal draait ook om perspectieven: hetgeen we zien en graag zouden willen zien. Zo ontwikkelt de stad Manchester zich bijna als een personage door al haar hoedanigheden: overdag een doorsnee stad vol met forenzen en toeristen, 's nachts een milieu waar personen opduiken die je liever niet tegenkomt. De wolken die zich boven de stad samenpakken, vergezellen het donkere tintje van deze thriller.
Joseph Knox prikkelt met Sirenen en laat zijn ongekende talent al in zijn eerste thriller zien door een scherpzinnig verhaal vol met intrige en raadsels neer te zetten. Een perfecte introductie voor deze debutant in het thrillergenre, die met Aidan Waits een origineel seriepersonage aan de thrillercanon toevoegt.
