Startschot #1 - Willen winnen tegen elke prijs

In deze maandelijkse column Startschot zal ik de nieuwe sportboeken letterlijk als vertrekpunt nemen. Boeken over sport mogen zich al enkele jaren verheugen op toegenomen interesse en dingen zelfs succesvol mee bij de publieksprijzen. Deze maand is er tijdens de Nationale Sportweek ook de Week van het Sportboek en staan de recent verschenen sportboeken nog eens extra in de aandacht. Een snelle blik op de stapel Nederlandse en vertaalde sportboeken van afgelopen jaar leert ons al snel dat die zeker niet allemaal over de roemrijke zege gaan. Het recent verschenen Oorlog in de zestien van Lennaert Rooijakkers en Niels van den Hoven beschrijft het laatste redmiddel om toch nog die winst binnen te slepen: de pinchhitter. Aan het woord komen breekijzers van weleer als Piet Keur, Danny Koevermans en Oranje-pinchhitter Pierre van Hooijdonk. Mannen die op het laatst iets moesten forceren. Een ultieme wil om alsnog te winnen moest ervan uitgaan, al was het vaak ook een optreden als invaller tegen wil en dank.  

Dat winnen niet alleen maakbaar is binnen de grenzen van de sportwedstrijd, maar vooral ook daarbuiten blijkt uit Slag om de skyboxen van VI-journalisten Tom Knipping en Iwan van Duren. Winst kun je tegenwoordig kopen in het professionele voetbal. Pomp als miljardair een oneindige stroom valuta in je gekochte club en het succes komt een keer. Het zijn vaak selfmade Russische miljardairs of oliesjeiks uit staatjes als Qatar of de Emiraten. En dat succes is te halen in de Champions League. De naam zegt het al, de kampioenenafdeling. Knipping en Van Duren beschrijven de opkomst van illustere clubeigenaars als Roman Abramovich bij Chelsea, sjeik Mansour Bin Zayed Al Nahyan bij Manchester City en Qatar Sports Investment bij PSG en Dmitry Rybolovlev bij AS Monaco. Voorwaarden voor succes zijn er wel. Zorg voor stabiliteit, verwacht het succes niet binnen één seizoen en raak zelf niet in opspraak tijdens de lange weg naar de top. Velen hielden zich niet aan die laatste tip. En bovenal: geef zelf geen interviews. De voetbalwereld staat deze lopende geldmachines met open armen op te wachten. Zo concluderen de auteurs: onder het mom van je weet maar nooit is iedere potentiële investeerder van harte welkom. Op de bovengenoemde grote investeerders na blijkt het vaak slecht af te lopen met de nieuwe eigenaars en vervolgens ook met de club. ADO Den Haag zit er nog middenin met de nieuwe eigenaar Hui Wang. Die gaf meteen de doelstelling; kampioen worden. Net zoals de toenmalige Vitesse-eigenaar Merab Jordania dat deed in Arnhem. Dit zijn echter de woorden van de eigenaars en niet van de topsporters. Grenzeloze ambities en de wil om te winnen zijn verschillende zaken.  

Een fascinerend portret van de ultieme winnaarsmentaliteit bood wielertijdschrift De Muur. Daarin stond de reportage van de Deense journalist Morton Okbo die in Aspen de man opzocht die ooit de Absolute Winnaar was, maar nu vooral te boek staat als de Ultieme Bedrieger: Lance Armstrong. “Ik ben de grootste klootzak. Dat is al lang geleden bepaald”, snapt Lance het beeld dat er van hem bestaat. Vandaar een nieuw charmeoffensief, waarin hij een openhartig kijkje geeft in zijn dagelijks bestaan. De zevenvoudig Tourwinnaar die geen zevenvoudig Tourwinnaar meer mag zijn gaat een middag golfen met drie plaatselijke golfvrienden en Okbo is met zijn fotograaf Jakob Kristian getuige hoe de man-die-altijd-wil-winnen een totale afzwaaier slaat. “Armstrong kijkt naar de grond”, schrijft Okbo. “Het lijkt wel alsof hij zelfs ten overstaan van dit gezelschap, zijn maten, geen mislukking kan hebben.” Lance is boos, want: “Lance is een kampioen. En kampioenen doen niet luchtig over mislukkingen, hoe klein ook.” Altijd willen winnen. Tegen elke prijs.