Steinz' Scandi-noir favorieten

Thrillers uit het hoge noorden hebben het bijna-monopolie van de Britse puzzeldetective en de Amerikaanse hardboiled thriller gebroken, concludeert Pieter Steinz afgelopen zaterdag in zijn weblog Read around the globe. De misdaadromans uit Scandinavië kenmerken zich volgens Steinz door stuurse speurders, lege landschappen, verborgen gruwelen en morele grijstinten.

Het pad voor de Scandi-thriller werd in de jaren zestig reeds geëffend door het echtpaar Maj Sjöwall en Per Wahlöo, dat de succesvolle maatschappijkritische serie rond rechercheur Martin Beck publiceerde. Maar daarna heeft het toch nog enkele decennia in beslag genomen voordat dit genre zijn vleugels uitsloeg en bij het grote publiek aansloeg. Pas vanaf het begin van het nieuwe millennium is Scandi-noir booming.  

In zijn blog noemt Steinz dertien hoogtepunten uit de Scandinavische misdaadliteratuur. Die verschilt op één plek met de lijst die Steinz hanteert in zijn Gids voor de Wereldliteratuur. Anders Roslund & Borge Hellström hebben met hun thriller Kluis 21 plaats moeten maken voor de misdaadroman (zie foto uit de gelijknamige film) Smilla's gevoel voor sneeuw van Peter Høeg.  

De lijst van Steinz: 

Maj Sjöwall & Per Wahlöo - De lachende politieman (1969); een van de tien thrillers over de Stockholmse Martin Beck, rechercheur in een falende welvaartsmaatschappij

Peter Høeg - Smilla’s gevoel voor sneeuw (1992); eigenzinnige vrouw van Inuit-afkomst onderzoekt de dood van haar buurjongetje in Kopenhagen

Kerstin Ekman - Zwart water (1993); De doorwerking van een onopgeloste, gruwelijke moord op twee buitenlandse kampeerders in Svartvattnet, Zweden

Henning Mankell - Dwaalsporen (1995); Inspecteur Kurt Wallander onderzoekt een zelfverbranding in Mårbacka

Liza Marklund - Paradijs (2000); Journaliste bijt zich vast in een schimmige organisatie die zich inzet voor mishandelde vrouwen

Arnaldur Indriđason - Moordkuil (2001); Een oud lijk in een Reykjavikse buitenwijk doet inspecteur Erlendur graven in het verleden

Karin Fossum - Zwarte seconden (2002); Inspecteur Sejer onderzoekt de verdwijning van een tienjarig meisje

Stieg Larsson - Millennium (2005-2007); Over het spannendste deel van deze sociaal-politieke misdaadtrilogie is geen consensus: Mannen die vrouwen haten, De vrouw die met vuur speelde of toch Gerechtigheid?

Jo Nesbø - De verlosser (2005); De drankzuchtige rechercheur Harry Hole onderzoekt de moord op een Oslose heilsoldaat

Jens Lapidus  - Snel geld (2006); Eerste deel van een trilogie over de verknooptheid van de Stockholmse boven- en onderwereld

Camilla Läckberg - Vuurtorenwachter (2009); De dood van een boekhouder opent een beerput van vrouwenmishandeling

Jussi Adler-Olsen -  Dossier 64 (2010); Carl Mørck en zijn twee assistenten van Bureau Q voor cold cases buigen zich over oude vermissingszaken

Arne Dahl - Hebzucht (2011); Geheim Europolteam onderzoekt dubbele moord tijdens G20-top.