Sterrenmoord: onding of meesterwerk?

Verwarring zaaide Sterrenmoord ook onder recensenten. Eric Diepvens pleegde op Crimezone ‘sterrenmoord’ door het boek één ster te geven. Wim Krings, bekend van DWDD, zei het boek zo spannend te vinden dat hij bijna geen adem meer kon halen. Dagblad de Limburger oordeelde dat Sterrenmoord een pageturner is die grote thema’s aansnijdt. Ik vind het van moed getuigen om zo’n oorspronkelijk én vermakelijk verhaal te vertellen, een boek dat ook met zoveel voelbaar plezier is geschreven.

Eén ding is zeker: Sterrenmoord is geen recht-toe-recht-aan thriller. Het is een verhaal met thrillerelementen: het woord ‘moord’ in de titel, er vallen doden want er wordt gemoord, flink gemoord en de spanning is om te snijden. Maar het is een roman, vermelden het omslag en de auteur. Twijfel alom dus, maar een ontdekking voor de lezer die van een avontuurtje buiten de mainstream houdt. Alle reden voor een gesprek met de schrijver.

Wie is Govert Derix?
Govert: ‘Ik ben opgeleid als filosoof en was lange tijd directeur van een communicatiebureau. Ik werd steeds vaker gevraagd om boeken te schrijven waarbij het er om ging complexe thema’s voor een breder publiek inzichtelijk te maken. Vijf jaar terug verkocht ik mijn bedrijf en ging verder als zelfstandig publicist.’

Hoe kwam je op het idee vanSterrenmoord?
Govert: ‘Mijn leven lang ben ik al geboeid door de sterrenhemel. De grote Duitse filosoof Immanuel Kant zegt dat er twee dingen zijn die de mens steeds opnieuw vervullen met ontzag: de sterrenhemel boven ons en de ethische wet in ons. Ik vroeg me af: als de sterrenhemel zou verdwijnen, wat zou dat betekenen voor het geloof in het goede in de mens? Als filosoof ben ik vaak bezig met de mogelijkheid van een nieuwe Verlichting, een nieuwe manier van denken die volgens steeds meer filosofen en wetenschappers nodig is om te voorkomen dat het met de mensheid verkeerd afloopt. In Sterrenmoord loopt de weg naar zo’n nieuwe Verlichting via de volstrekte duisternis. De sterren zijn weg! Ik besloot die krankzinnige gedachte letterlijk te nemen. En keek voor het eerst in het universum van mijn boek.’

Ging het verhaal met je aan de haal?
Govert: ‘De structuur bleef overeind. Maar de mate van gruwelijkheid… daar was ik niet op voorbereid. Ik ben een pacifist [Je moet het boek gelezen hebben om dit te kunnen begrijpen, JvC]. Maar kijkende in het universum van Sterrenmoord moest ik twee drempels over. De eerste was dat dit verhaal een extreme mate van gruwelijkheid éíst. Na enig slikken lukte dat. De tweede drempel was of ik het wel durfde uit te geven. Nadat het manuscript klaar was, liet ik het een jaar liggen.’

Toch spat het schrijfplezier van de pagina’s af…
Govert: ‘Het is de uitdaging om de lezer mee te slepen, ook al gaat het er soms heftig aan toe. Ik heb wel eens gezegd dat dit boek eraan wil bijdragen dat het in het echt niet gebeurt. Met mijn boeken wil ik mensen wakker schudden. En als het even kan ook bouwstenen aanleveren voor een betere wereld.’

Een man met een missie?
Govert: ‘We leven in een extreem spannende tijd waarvan het maar de vraag is hoe die gaat aflopen. Wat is er dan spannender dan om je met spannende boeken te mengen in het publieke debat?’

In de Volkskrant riep je thrillerschrijvers daar toe op. Waarom?
Govert: ‘Je leeft maar één keer. De vraag die je je als auteur moet stellen luidt: “Wat heb ík gedaan om er voor te zorgen dat we deze wereld beter kunnen doorgeven dan hij nu is?” Dat is natuurlijk een levensgevaarlijke vraag. Het wordt al snel pretentieus of zelfs hypocriet. Dus probeer ik als schrijver ook dát te onderzoeken: waaróm wordt zo’n vraag al snel pretentieus gevonden? Wat zegt dat over onze tijd? Ik heb die vragen in allerlei boeken onderzocht.’

Heb je als schrijver bepaalde voorbeelden?
Govert: ‘Gerben Hellinga zie ik als een grootmeester van het spannende boek. Van hem heb ik veel geleerd over het ambacht. Hoe schrijf je een zin zo dat de lezer meteen de volgende leest? T.E. Lawrence is met Seven Pillars of Wisdom een prachtvoorbeeld van hoe je een epos opbouwt. Een vriend noemde mij ooit iemand die nieuwe mythes bedenkt. Die ambitie zit ook in Sterrenmoord: een epische thriller die de grote vragen van onze tijd op spannende wijze aan de orde stelt. Een voortzetting van de filosofie met thriller-middelen.’

Hoe verklaar je de extreme reacties op Sterrenmoord?
Govert: ‘Blijkbaar raakt het een gevoelige snaar. En het maakt sommige mensen echt kwaad. De dreigende duisternis van onze tijd wordt létterlijk genomen: dat kan dus prompt in het verkeerde keelgat schieten. Ik hoorde van lezers die er hartkloppingen van kregen. Anderen vonden het juist heel ontspannend. En iemand vergeleek het zelfs met het spirituele A course in Miracles. Terwijl recensent Peter Winkels de sfeer vergeleek met Tolkien. Mensen zijn óf heel enthousiast óf zeer negatief. Een zesje heb ik eigenlijk nooit gekregen. Wat dat betreft is het jammer dat die Eric Diepvens niet helemáál consequent was. Géén ster voor Sterrenmoord: dát zou nog ’s een compliment zijn geweest!’