Thriller Tiendaagse | Tien vragen aan John Kuipers

John Kuipers (1955) werkte bijna vier decennia lang als journalist bij het Algemeen Nederlands Persbureau. Hij publiceerde eerder enkele boeken en schreef bijdragen voor het literaire schaakblad Matten. Musserts schaduw is zijn eerste thriller met de onberekenbare politieman Charlie Swieninck in de hoofdrol.

De auteur en zijn werk

1.

Stel jezelf voor in precies vijfentwintig woorden

Ik heb 40 jaar als journalist bij het ANP gewerkt. Schrijven borrelt in mijn bloed. Een serie met Charlie Swieninck bedacht ik al in 1989.

2.

Wat was de aanleiding voor het schrijven van je meest recent verschenen boek?

Er was geen directe aanleiding voor Musserts schaduw. Ik had al veel over de hoofdpersoon, het tijdsgewricht en diverse thema’s klaarliggen. De tijd – ik heb mezelf in 2018 met vervroegd pensioen gestuurd – was er bijzonder rijp voor, zullen we maar zeggen.

3.

Waarmee onderscheidt de Nederlandstalige thriller zich ten opzichte van vertaalde thrillers?

De Nederlandse thrillers zijn opmerkelijk divers van aard en doen over de hele linie niet voor vertaald werk onder. Ze verdienen als literair genre hoge waardering. Alweer een lijk dat in Lapland in april onder het ijs vandaan komt, dat weten we nu wel.

4.

Welk boek noem je meestal als iemand je om jouw favoriete thriller vraagt? Wat maakt juist dat boek zo bijzonder?

Ik kies er steevast eentje uit de driedelige trilogie van Len Deighton over spion Bernard Samson: humoristisch, onderkoeld, sterke plotten, goed uitgewerkte personages, vlot opgeschreven. Wat wil een thrillerlezer nog meer? Maar … ik zou ook iets van Philip Kerr kunnen noemen. Zijn Bernie Gunther is een verre neef van Charlie Swieninck.

5.

Wat kunnen we van jou verwachten na je huidige boek? Waar ben je momenteel mee bezig?

Ik ben bezig aan de opvolger van Musserts schaduw, weer met mijn protagonist Charlie Swieninck. Dat verhaalt speelt in de zomer van 1941 en gaat over kunstenaars, de kunsthandel en -vervalsingen. Zo speelt Han van Meegeren een rol. Veel research, een divers verhaal en jawel, een vleugje romantiek, want Charlie en zijn Fie … olala.

Buiten het boekje

6.

Noem één ding dat mensen waarschijnlijk nog niet over jou wisten?

Die intrigerende auteursfoto op de achterkant van mijn boek gezien? Fotograaf Frank Ruiter zei: 'Er wordt hier niet gelachen.' Het werd een dolle boel om een 'strakke' foto te maken die de sfeer van het boek enigszins verbeeldde. Wat u niet wist: ik ga juist goedlachs door het leven.

7.

Wat wilde je al kind worden?

Acteur. Ko van Dijk junior wilde ik worden. Maar mijn moeder stak een stokje voor een carrière in de poel des verderfs die de toneelwereld in haar ogen was.

8.

Wie of wat is jouw grote voorbeeld?

Qua thrillers schrijven twee mensen. Allereerst Tomas Ross. Niet voor niks benaderde ik juist hem met mijn manuscript. Ik zou zeggen: een standbeeld voor die man op een rustiek Haags plein. Ten tweede Philip Kerr. Die lanceerde anno 1990, een jaar nadat ik mijn Charlie had bedacht, zijn Bernie. Verdomme, hij was me voor, maar wat vond ik hem goed.

9.

Wat is de titel van dat ene boek waardoor je lezen écht leuk bent gaan vinden?

De komst van Joachim Stiller, van de Vlaamse auteur Hubert Lampo.

10.

Wanneer vind je zelf dat je geslaagd bent als schrijver?

Niet, nooit, want juist dat onvoltooide houdt de zaak in beweging. Nóg beter willen schrijven dan de vorige keer is de smeerolie die de machine draaiende houdt. En om Harry Mulisch aan te halen: uiteindelijk maakt de lezer wel uit of je een goede schrijver bent.

Bonus! Twee ontboezemingen

1.

Ik lees de meeste boeken waarin ik begin niet uit

Nou, niet de meeste, wel een stevig aantal. Onvermijdelijk in zekere zin, want ik ben een boekenveelvraat. En nee, niet alles is even goed.

2.

Ik heb weleens een idee van iemand anders gebruikt in mijn boeken

Zeker, een (klein) idee, een woord, een halve zin, een mooie voornaam, een komma op de juiste plaats. De oorsprong van veel 'authenticiteit' zit 'm in lezen en opletten wat voor moois er allemaal voorbij komt. De grootste schrijvers zijn de meest gehaaide gebruikers van andermans ideeënrijkdom. Gewoon een kwestie van een onsje van een ander lenen en dan mengen met een kilo van jezelf. Da's géén plagiaat, da's weer iets heel anders.

Het boek

Musserts schaduw

John Kuipers

Hij is boomlang, onconventioneel en ongeduldig. Maar hij is ook bang voor honden, een zwakke schutter en voorzien van een goed gevoel voor humor. Hoofdinspecteur Charlie Swieninck is chef van het Bureau Bijzondere Delicten en moet zich verhouden tot de Duitse bezetter, die langzaam maar zeker zijn gezag doet gelden binnen de Haagse politie.

Op 29 juni 1940, Anjerdag, wordt Charlie opgeroepen na een moord op station Hollands Spoor. Het slachtoffer is Marnix Maas, een belangrijk juridisch raadsman van de NSB. Onvermijdelijk leidt het onderzoek naar zwaargewichten binnen de partij, onder wie Rost van Tonningen, Feldmeijer, en natuurlijk de leider van de nationaalsocialisten Anton Mussert. Intussen voert de NSB de druk op om de dader in een andere richting te zoeken.