Thrillerschrijvers bloggen: Zenuwachtig

Ontzettend zenuwachtig word ik ervan, Ingrid! Nu ben ik dat altijd (ik maak me al zenuwachtig in de rij voor de kassa: op de een of andere manier begrijpen de caissière en ik elkaar nooit en dat leidt tot zenuwachtige toestanden. ‘Bonnetje mee?’ Ik zeg 'ja', maar zij verstaat ‘nee’ en zegt: ‘Fijne middag nog.’ En ik blijf staan wachten op het bonnetje, waardoor zij me weer vragend aankijkt alsof ik niet goed bij m'n hoofd ben. En heel soms staan de boodschappen niet goed aangeslagen en moet ik, o gruwel, naar de balie om uit te leggen dat ik echt géén bloedworst heb gekocht en mijn geld terug wil.), maar goed, dit is van een grotere orde. Want de uitgeverijen in Duitsland en Frankrijk hebben de vertaalrechten voor Anders dan wel gekocht, maar wat als ze het na vertaling niks vinden?

In een vorige column heb ik uitgelegd hoe de verkoop van vertaalrechten eraan toe gaat. Voor degenen die het niet meer weten: proeflezers lezen het hele boek en schrijven een leesrapport en daar baseert de uitgeverij de aankoop op. Iemand van de geïnteresseerde uitgeverij leest misschien ook (een deel), mits hij/zij Nederlands kan lezen, maar niet altijd. En daar krijg ik dus de zenuwen van. Anders gaat dus vertaald worden in het Duits en Frans. Dus de uitgeverijen kunnen dan het boek ook gaan lezen. En ik kan het niet helpen, maar er zijn momenten dat het door me heen schiet: stel nu dat ze na lezing het boek niks vinden? Dat ze erachter komen dat de proeflezers zich gruwelijk hebben vergist en dat ze no way het boek gaan of willen uitgeven? 'Bonjour Mademoiselle Terpstra! Ca va? Nous avons lu votre livre et...'

Een ander dingetje waar iedere schrijver zich altijd druk om maakt is of het geschrevene klopt. Klopt de tijdlijn, kloppen de details (in de eerste zin zeggen dat iemand geen koffie lust en hem vijftig pagina's later koffie laten drinken is niet handig) en misschien nog wel het belangrijkst: klopt de plot? Daarom vind ik het altijd zo eng wanneer het boek daadwerkelijk gedrukt is en in de boekhandel ligt. Er is geen weg terug meer. Ik heb mijn stinkende best gedaan om ervoor te zorgen dat er geen fouten in staan, maar de lezer leest het boek voor het eerst en dan kan het zo zijn dat zij iets opmerken wat ik over het hoofd heb gezien.

Nu weet ik dat er in Anders één foutje zat en voor de rest heb ik niks gehoord, maar toch is er dat stemmetje dat zegt dat er wellicht toch nog grotere fouten in zitten. En dat die nu op punt staan te worden ontmaskerd. Ik weet heus wel dat het niet zo is, maar toch. De fantasie van een schrijver is nu eenmaal groot. En zonder grenzen.

Ingrid, jij bent inmiddels gepokt en gemazeld in schrijfland. Maak jij je nog wel eens ergens zenuwachtig over?