Tien auteurs, tien interviews: Marelle Boersma in de Thriller Tiendaagse
Marelle Boersma is auteur en schrijfdocent. Na een heel rijtje thrillers over maatschappelijke misstanden gooide ze het roer om en schreef ze een serie Vertrekthrillers. Sinds ze zelf vertrokken is naar het buitenland weet ze hoe spannend het is om al je zekerheden, je familie, kinderen én je vaste baan achter te laten. Als schrijfdocent en schrijfcoach helpt ze aankomend schrijvers hoe ze hun verhaal op een pakkende manier kunnen opschrijven.
'Ik kan niet tegen onrecht.'
Welk van jouw boeken maakt volgens jou kans op een plek in de canon? Wat was de reden of inspiratiebron voor het schrijven ervan?
Er zijn ongelooflijk veel prachtige thrillers, maar ik denk dat Vals alarm wel kans maakt. Vals alarm heb ik geschreven nadat een lid van de Tweede Kamer contact met me opnam om te praten over het falen van Jeugdzorg, waarbij vooral waarheidsvinding een groot probleem was. Kinderen worden soms onterecht uithuisgeplaatst, wat veel leed geeft bij de ouders die dit overkomt. Helaas is de slechte waarheidsvinding bij Jeugdzorg nog steeds actueel. Ik kan niet tegen onrecht. Dit boek heeft onrecht in de Jeugdzorg een gezicht gegeven.
Wat speelde er in de wereld in de tijd dat je het boek schreef en was dat van invloed op het schrijven?
Er was in die tijd te weinig aandacht/geld voor begeleiding van Jeugdzorg-medewerkers, vaak nog jonge meisjes, die zich tegenover agressieve ouders staande moesten zien te houden. Inmiddels ligt de verantwoordelijkheid bij gemeentes, maar de slechte waarheidsvinding bij Jeugdzorg is nog steeds actueel. Verhalen van ouders worden te weinig gecontroleerd. Door de aandacht die het boek kreeg ben ik onder andere uitgenodigd door de bestuursvoorzitter van Jeugdzorg Nederland die aangaf dat mijn boek helaas de realiteit was. Gelukkig hebben door mijn boek Vals alarm verschillende ouders de weg naar goede hulpverlening gevonden. In dat jaar ben ik benoemd tot vaandeldrager van de Oudervereniging Jeugdzorg.
Wat was de leukste, grappigste of onaardigste reactie die je op het boek kreeg?
Op de dag van de lancering werd ik gebeld door een moeder die een interview met mij in de Gelderlander had gelezen. Ze gaf aan dat ze mijn boek met een enorme klap op de balie bij Jeugdzorg zou neerleggen. Toen bleek ook waarom ze zich zo aangesproken voelde: haar kind was niet alleen gedwongen en onterecht uithuisgeplaatst, haar dochtertje heette Fleur, net als het meisje in mijn thriller Vals alarm. Een andere jonge vrouw meldde: 'Ik wil u bedanken voor uw boek dat me helpt om mijn gevoel en angst te kunnen uiten.' Ze gebruikt mijn boek nu in haar therapie. Ik schreef er een blog over.
'De cover raakte me direct omdat het een diepe verlatenheid en eenzaamheid uitstraalt.'
Kun je iets vertellen over de titel en het (oorspronkelijke) omslag van het boek?
Er zijn twee termen die met waarheidsvinding bij Jeugdzorg te maken hebben. De bekendste is de misser: dit is als Jeugdzorg te laat ingrijpt, waardoor een kind komt te overlijden. Deze vorm haalt altijd het nieuws. Maar de andere vorm is veel minder zichtbaar. Dit is als Jeugdzorg juist te vroeg of onnodig ingrijpt zonder dat de melding gecontroleerd wordt: het kind wordt dan onterecht uithuisgeplaatst. Deze vorm staat bekend als een vals alarm. Op de vrijwel witte cover van Vals alarm staat een jong meisje met een beertje in haar hand. Ze staat voor een raam en kijkt naar buiten. De cover raakte me direct omdat het een diepe verlatenheid en eenzaamheid uitstraalt die een kind nooit zou mogen ervaren.
Waarom vind je dat juist jouw boek een plekje in de canon verdient?
Deze thriller is gebaseerd op de werkelijkheid. Ik denk dat het goed is dat dergelijke boeken onder de aandacht gebracht blijven worden om het leed dat ouders aangedaan wordt. Maar het grootste slachtoffer in dit boek is het kind. Het vraagt veel inspanning van iedereen die met kinderen werkt om secuur te handelen en de waarheid te achterhalen voordat dit soort ingrijpende stappen gezet worden. Laat dit soort misstanden maar zichtbaar worden!
Welke Nederlandstalige thriller hoort volgens jou thuis in de canon?
Oeh, dat is een lastige vraag, er zijn zoveel prachtige Nederlandstalige thrillers. Maar ik denk dat ik qua belang kies voor De eetclub van Saskia Noort. Dit boek markeert het begin van de opmars van de vrouwelijke thrillerauteur.
Hoe belangrijk vind je het dat er een canon van de Nederlandstalige misdaadliteratuur wordt samengesteld?
Ik denk zeker dat een Canon kan bijdragen om meer aandacht te genereren voor boeken die iets wezenlijks qua misstanden aankaarten. Op die manier krijgen de thema’s in dit soort boeken hopelijk de aandacht die ze verdienen van de politiek, het onderwijs en natuurlijk heel breed de lezer. Hoe breder dit bekend wordt, hoe meer mensen kunnen ingrijpen.
Als je terugkijkt op je schrijfcarrière tot dusver, welk boek is je dan het dierbaarst en waarom?
Dat is zonder twijfel mijn autobiografische roman Kruimels zijn ook brood, het boek dat ik samen met mijn toen 90-jarige vader schreef. De ondertitel is: 'Wat zou jij nog aan je ouders willen vragen?' Door het boek heeft mijn vader gepraat over zaken die hij anders – zoals hijzelf zei – mee het graf ingenomen had. Ik heb nu meer begrip voor de keuzes die mijn vader in zijn leven heeft gemaakt.
Later hoorde ik dat lezers naar aanleiding van ons boek inderdaad een gesprek hebben aangeknoopt met hun ouders. Soms vlak voordat ze overleden. Anderen schreven me dat ze dit zo graag nog gedaan hadden. Gelukkig konden ze zich nu als ouder openstellen voor een gesprek met hun kinderen. Wacht niet tot het te laat is. Mijn ouders, kinderen en familie zijn heel belangrijk in mijn leven. Ik koester mijn contacten met hen.
'Je snapt dat mijn research rondom de Duitse wijn erg gezellig was.'
Kunnen we binnenkort nog iets nieuws van je verwachten? En zo ja, kun je daar al iets over vertellen?
Vlak voor de zomer komt een bundel vol zomerse Vertrekverhalen uit: Waan je in een andere wereld. Echt heel leuk dat De Crime Compagnie de Vertrekthriller zo omarmt en dat er nu een bundel komt waarin mijn collega’s ook Vertrekverhalen hebben geschreven. Verder staat er in juni een schrijfboek gepland: In 10 stappen een thriller schrijven. Ik ben al vele jaren werkzaam als schrijfdocent en ik hoop dat ik veel beginnende thrillerschrijvers met dit boek kan helpen. En er komt ook een nieuwe Vertrekthriller uit, de titel is Het Moezelmeisje. Deze thriller speelt in de omgeving van Cochem, een Duits wijnstadje aan de Moezel. Je snapt dat mijn research rondom de Duitse wijn erg gezellig was.
Welke thriller van een Nederlandse of Vlaamse collega zou je aanraden aan familie en vrienden?
Er zijn regelmatig thrillers die ik aanraad, maar als het gaat om een recente thriller kies ik voor Nooit meer alleen van Angelique Haak.
Kun je toelichten welke waarde de stenen boekhandel voor jou en je boeken heeft?
Natuurlijk is de lokale boekhandel belangrijk voor mij als auteur. Lezers willen snuffelen in het aanbod, willen advies van de boekhandelaar die hun smaak als beste kent, bovendien kun je de geur van boeken nooit vervangen door een online beleving. Bovendien is de boekhandel dé plek om tijdens signeersessies mijn lezers te ontmoeten, zoals bij de Bruna in Huissen en de Bruna in Horst aan de Maas of The Read Shop van Eric Herni in Almere Haven, waar ik vast en zeker weer heenga als dat kan. Sinds ik in het buitenland woon, lees ik – noodgedwongen – meer ebooks. Maar als ik in Nederland ben plan ik altijd een bezoek aan een boekhandel om lekker rond te neuzen. Of natuurlijk om te signeren.
Foto: Marelle Boersma bij boekhandel Bruna in Horst aan de Maas.
'Als ik in Nederland ben plan ik altijd een bezoek aan een boekhandel om lekker rond te neuzen.'