Tien vragen aan Babs Gons

Hanna Bervoets:

'Babs Gons schreef dit jaar het Boekenweekgedicht, het prachtige 'Polyglot'. Onlangs verscheen haar nieuwe bundel Doe het toch maar, ook dit werk is even eigenzinnig als urgent.'

Vertel eens over de totstandkoming van je meest recente werk/bundel?

Ha, de bundel is een verzameling van teksten die al een tijdje op het podium hebben geleefd en teksten die nieuw zijn en nog nauwelijks daglicht hebben gezien. Ik heb midden in de kamer een hoop van die teksten neergegooid en ben er toen doorheen gegaan. Welke teksten doen het goed op papier? Wat moet er nog verteld worden? Zo ben ik te werk gegaan. Samen met mijn redacteur natuurlijk.

Hoe hebben de pandemie en de bijbehorende lockdowns het schrijven beïnvloed?

Het heeft het bij mij in de versnelling gezet. Speelde ik een jaar geleden nog voorzichtig met het idee om wat meer een papierschrijver te gaan worden dan een podiumschrijver, opeens kwamen de verzoeken om korte verhalen, essays, columns met grote vaart binnen. Dat was wel tof want ik heb er helemaal niet over na kunnen denken of ik dat wel kan, ben het maar gewoon gaan doen. Gewoon de flow gevolgd en dat bevalt me wel.

Welke reactie op jouw werk heeft je tot nu toe het meest geraakt, in positieve of negatieve zin, en waarom?

Nou, het zijn vooral de reacties waarin mensen kenbaar maken dat ze zich gesteund of gezien voelen. Soms heel subtiel maar oh zo ontroerend, iemand die schrijft dat 'ie het echt nodig had om dat op die dag te lezen, want het ging niet goed. Of zich zo op hun gemak voelen dat ze hun hart uitstorten. Natuurlijk ook de 'grotere' reacties, heb al een paar keer gehad dat mensen door een tekst (weer) contact zijn gaan zoeken met een biologische ouder. Dat is machtig.

Welke periode in je leven beschouw jij als het 'voorwoord' van je carrière als spoken word artiest?

Oef… misschien alle jaren dat ik heel hard heb gewerkt achter de schermen, dat ik bezig was met het creëren van een podium, of een talentontwikkelingstraject, om een waardige plek te creëren voor spoken word binnen het culturele/literaire landschap. Daarom heeft het even geduurd voordat ik me kon gaan profileren als zelfstandig artiest.

Welke herinneringen heb je aan de Boekenweek (als kind, tiener of volwassene)?

Ik herinner me niet iets specifieks, alleen de boekjes bij de kassa die je er gratis bij kreeg, als kind maar ook later natuurlijk. Geen specifieke anekdotes verder, behalve dat ik nog heel wat van die boekjes heb. En misschien die controverse rondom het essay vorig jaar… dat was zeer boeiend.

Het thema van deze Boekenweek is 'Tweestrijd'. Op welk moment in je (schrijf)carrière bevond jij je in tweestrijd en waarom?

Wanneer niet? Haha. Ik denk dat een schrijfcarrière zich heel erg leent voor tweestrijd. Maar het is ook niet heel prominent aanwezig, moet ik eerlijk zeggen, hoor. Ik vind het leven ook iets te kort om overal maar in tweestrijd over te gaan. Het speelt wel op de achtergrond, maar het heeft er in ieder geval nooit voor gezorgd dat ik iets heb gelaten.

Hoe zie jij de toekomst van het boek?

Nou, heus niet zo somber, als je nu ziet hoe de boekenhandels weer zijn volgelopen, de drukpersen overuren maken om boeken bij te drukken. Hoe de mensen om mij heen toch echt snakken naar boeken, hoeveel we hebben uitgewisseld. Maar goed, ik weet dat de interesse in boeken teruggelopen is onder de jongere generaties. Maar, denk ik hoopvol, misschien komt het wel weer een beetje terug. Misschien worden we alle elektronica wel weer ontzettend zat, stopt het internet ermee of hebben we straks nog maar een paar uur per dag elektriciteit… dan is er altijd nog Het Boek.

Zullen de gebeurtenissen van het afgelopen jaar (de pandemie en bijbehorende maatregelen) invloed (blijven) hebben op jouw teksten of toekomstig werk?

Nee. Behalve misschien dat ik wat meer focus heb omdat de wereld iets minder mijn aanwezigheid vraagt en ik wat langer achter mijn schrijftafel kan zitten. Hmmm, misschien ook dat mijn interesse voor dystopische, apocalyptische scenario’s wat gegroeid is, dus wie weet belandt dat nog wel eens in mijn werk.

Welke boeken zou je willen tippen aan andere lezers?

Drinking Coffee Elsewhere van ZZ Packer is mijn favoriete verhalenbundel. Zo dicht op de huid als zij van haar personages zit, is prachtig en schrijnend.

A Portable Paradise van Roger Robinson is een geweldige dichtbundel. Een dichter ook afkomstig uit de spoken word-scene. Zo actueel, hij schrijft over de Grenfall Towers, over Windrush, over slavernij en de sporen ervan, allerlei zaken die we allemaal zouden moeten weten.

En toevallig ben ik net weer de bundel Helium van Bart Moeyaert aan het lezen, vind ik ook heel mooi. Met simpele taal schets hij zintuigelijke taferelen die me heel erg aanspreken.

Oh, en de laatste dichtbundel van Marjolijn van Heemstra, Reistijd, bedtijd, ijstijd, ook heel knap. Haar net verschenen boek trouwens ook. Ik hou ervan hoe zij tot haar inzichten komt, dat is een hele fijne gang om met haar te bewandelen. Door haar ben ik opeens geïnteresseerd in ruimtevaart.

Welke boekhandel in de buurt draag jij een warm hart toe en waarom?

De Linnaeus Boekhandel op de Middenweg in de Watergraafsmeer. Iedereen die daar werkt is zo hartelijk en betrokken...

Doe het toch maar van Babs Gons

Babs Gons weet in haar geëngageerde teksten de vinger op pijnlijke plekken te leggen door de wereld te bevragen en de plooien van het leven te laten zien. Gedichten die recht het hart en het hoofd in gaan om daar rond te zingen. Of het nu gaat over vrouw-zijn, het slavernijverleden, afkomst, de liefde in al haar verscheidenheid, of de kwetsbare positie van de kunsten, al deze uiteenlopende thema’s zijn onder één lemma te brengen: Het Leven zelf, in al zijn kleuren en facetten. Nooit omfloerst, niet bang de dingen bij de naam te noemen. Doe het toch maar als levenshouding, universeel door het persoonlijke, hoogst actueel en tegelijk tijdloos, wars van hokjesdenken.

Lees een sneak preview van Doe het toch maar

Over de auteur

Babs Gons (1971) is dé koningin van spoken word. Ze is schrijver, performer, Het Parool-columnist, theatermaker, host en docent. Een selectie van haar eigen teksten verscheen eerder onder de titel Hoe kan het toch? In 2018 ontving ze de Black Achievement Award in de categorie Kunst en Cultuur voor haar jarenlange werk binnen de culturele sector. Haar boek HARDOP verscheen in 2019, waarin zij achttien toonaangevende performers uit de spoken word-scene voor het voetlicht brengt. In mei 2021 verscheen haar dichtbundel Doe het toch maar. Haar boeken worden gepubliceerd bij Atlas Contact.