Tien vragen aan debutant Lucia van den Brink
'Niemand zoals hij is een boek over breuklijnen in families en personen. Het verhaal gaat over Renke die op een dag vreemd opkijkt als ze een envelop thuiskrijgt met een gevouwen origami kraanvogel, een losse post-it en een handgeschreven brief. Het blijkt van haar opa Pieter te zijn die naar Japan is gegaan, nadat hij te horen kreeg dat hij ziek is. Renke besluit hem achterna te reizen, maar het is onduidelijk of ze op tijd gaat zijn. Want waar zij alle tijd van de wereld heeft, weet hij dat zijn dagen geteld zijn…'
Welk boek maakte recentelijk veel indruk op je?
Een boek dat me vorig jaar verraste was Het verhaal van een huwelijk van Geir Gulliksen, waarin het hoofdpersonage liefdevol probeert na te gaan waarom zijn vrouw is vreemdgegaan. Het hoofdpersonage beeldt zich hierbij in hoe het allemaal gelopen is en het perspectief sleurt je mee. Een verschrikkelijk mooi verhaal om te lezen als je weet hoe het is om van iemand te houden. Qua Nederlandse schrijvers vind ik de boeken van Jaap Robben (bijvoorbeeld Birk) erg mooi qua symboliek en stilistisch ontzettend strak.
Welk boek maakte de hoge verwachtingen niet waar?
Zoveel boeken! Ik vraag me af of Hebban-lezers dat herkennen (vertel het in de comments), maar ik heb één of twee keer per jaar dat ik een boek lees waarvan ik denk: dít is het beste boek van het jaar! En dat terwijl ik jaarlijks veertig tot tachtig boeken lees. Lezen is daardoor een continue zoektocht naar die paar fantastische verhalen, maar het is zoeken naar een speld in een hooiberg, want het overgrote gedeelte van de boeken dat je leest is middenmoot, een klein gedeelte slecht, een klein gedeelte goed. En dan een piepklein aantal uitzonderlijk goed.
Wel eens moeten huilen om een boek? Zo ja, om welk boek?
Op dit moment ben ik Een klein leven van Hanya Yanagihara aan het herlezen. Dat is een ongelooflijk zwaar boek. Niet omdat het veel bladzijdes telt (en ja, dat doet het), maar vooral vanwege de onmacht die je voelt tegenover de verschrikkelijke gebeurtenissen die het hoofdpersonage Jude overkomen zijn. Het is niet alleen een zwaar boek, maar ook een gevaarlijk boek. Ik leef zo intens mee met het personage, dat ik mezelf bijna net zo ga haten als Jude zichzelf haat. Tegelijkertijd schreeuwt er een gedeelte vanbinnen naar hem: stop hiermee!
Wat is kenmerkend voor jouw boek(en)?
Mijn debuutroman Niemand zoals hij is een portret van verschillende generaties. De jonge Renke is bezig met online-zijn en volwassen worden. Haar opa Pieter houdt juist een papieren dagboek bij en kent zichzelf al langer dan vandaag. Japan, karate en dat online-zijn in één boek vormen een unieke combinatie. Ik denk niet dat iemand anders dit boek had kunnen schrijven.
Nu ik bezig ben aan een tweede boek merk ik dat in er mijn werk, ook bij korte verhalen en poëzie, vaak de vraag speelt of we gevormd zijn door onze de omstandigheden. Ik schrijf veel over gebroken mensen en over hoe dat ze uniek maakt. Ook in Niemand zoals hij vertelt opa over zijn zware jeugd en hoe dat tot de schaduwkant van zijn persoonlijkheid heeft geleid.
Hoeveel ongelezen boeken heb jij in huis?
Ik heb 53 ongelezen boeken staan. En dat voelt fantastisch. Het is alsof ik de koelkast opentrek en die gevuld is met de lekkerste dingen, waarvan ik weet dat ik later ga smullen. In het Japans heet het opstapelen van ongelezen boeken tsundoku, maar in het Nederlands hebben we daar niet één woord voor.
Als je een fictief hoofdpersonage naar de echte wereld kon halen, welk zou dat dan zijn?
Wat een heerlijke vraag! Ik vond het personage Nakata uit Haruki Murakami’s Kafka op het strand een fantastisch personage, omdat hij zo socially awkward is en mét katten kan praten. Ook zou ik wel op stap willen met de Grote Vriendelijke Reus van Roald Dahl.
Lees jij meerdere boeken tegelijkertijd, of houd je het bij een boek per keer?
Ik lees zeker meerdere boeken tegelijkertijd en in verschillende vormen (luisterboeken en e-books naast fysieke boeken). Wat helpt met tegelijkertijd lezen is dat ik verschillende genres door elkaar lees: dus bijvoorbeeld non-fictie, poëzie en literaire fictie. Ik ben een enorme boeken- en verhalenverslinder en droom altijd van meer lezen als ik andere dingen moet doen.
Je uitgever vraagt je om je volgende boek onder pseudoniem te schrijven. Doe je dat wel of niet en waarom?
Dat zou ik niet erg vinden. Ik schrijf geen boeken om bekend te worden, maar om mooie verhalen te maken. Voor mij maakt het niet uit als dat onder mijn naam is of een ander. Een held van mij, Fernando Pessoa, schreef onder ontelbare pseudoniemen. Hij vond pas dat hij iemand was, zodra hij niemand was. Dat herken ik wel. Dat je jezelf pas vindt als je jezelf loslaat. Dit is iets wat je in mijn werk kunt opmerken.
Met welke auteur zou je graag eens willen samenwerken?
Ik weet niet of samenwerken met auteurs ideaal is. De meeste schrijvers die ik ken zijn best op zichzelf, maar als ik dan toch mag kiezen dan zou ik voor de Amerikaanse Rebecca Solnit gaan. Zij schrijft fantastische non-fictie, onder andere over wandelen en feminisme. Ik denk dat wanneer je lang met iemand samenwerkt of tijd met iemand doorbrengt dat je op een natuurlijke manier van iemand leert en ik zou wel willen weten wat er in haar hoofd omgaat en hoe zij boeken schrijft. Hetzelfde geldt voor Margaret Atwood.
Wanneer heb je jouw schrijversdroom bereikt?
Dromen zijn vloeibaar, denk ik. Mijn grootste droom was altijd debuteren. En dat is gelukt met mijn debuutroman Niemand zoals hij. Nu ben ik genomineerd voor de Hebban Debuutprijs en wil ik die ook winnen. Zo blijf je nieuwe dingen willen. Dat heb ik met karatewedstrijden ook (ik deed al mee aan WK’s, EK’s en NK’s). Win je een vierde prijs? Dan wil je een derde. Win je een derde dan wil je een tweede. Enzovoorts.
Dat stopt niet totdat ik de Nobelprijs voor Literatuur heb gewonnen (knipoog). Misschien herken je die gretigheid wel? Hoe dan ook, is het des te belangrijker om stil te staan bij wat je hebt en wat je hebt bereikt, en dat dat misschien al genoeg is om een leven lang van te genieten.
Niemand zoals hij van Lucia van denk Brink
Niemand zoals hij, de debuutroman van Lucia van den Brink, is een ontroerend verhaal over de reis van een eenzame kleindochter op zoek naar haar opa, vol karate en origami. Renke heeft haar opa Pieter al een tijd niet gezien als ze op een dag pakketjes van hem ontvangt, met Post-its, origami kraanvogels en dagboekfragmenten. Opa Pieter is naar Japan vertrokken nadat hij gediagnosticeerd was met de spierziekte ALS. Waar Renke alle tijd van de wereld heeft, weet hij dat zijn dagen geteld zijn. Hij probeert er het beste van te maken en wil karatetraining volgen bij zijn vriend Yamada. Doordat hij langzaamaan afscheid moet nemen, krijgt de schaduwzijde van zijn persoonlijkheid soms de overhand. Als Renke haar baan verliest, reist ze opa achterna in een ultieme poging hem nog te leren kennen. In Nederland was ze dagelijks bezig met het delen van haar leven op haar blog en socialmediakanalen, maar tijdens haar reis komt ze er juist achter dat niet alles te delen valt. Hoe graag ze dat ook wil.
Lucia van den Brink is schrijver. Haar debuutroman Niemand zoals hij verscheen in januari 2020 bij Uitgeverij Ambo|Anthos. Deze roman werd genomineerd voor de Hebban Debuutprijs. Van den Brink studeerde Japans en Journalistiek aan de Universiteit Leiden. Ze werkt aan een tweede roman en traint karate op hoog niveau.
Auteursfoto © Ruud Pos via Ambo|Anthos