Tomas Ross: 'So much for research'

In mijn werkkamer hangt een foto van Robert Ludlum en mij. Ik zit, hij staat achter me en heeft een arm om me heen geslagen. We lachen allebei, dikke maatjes. Toen nog wel. Toen was voorjaar 1993, de locatie een suite in het Amsterdamse Amstelhotel, hij de auteur van het dan net verschenen De Scorpio Obsessie, ik voor de gelegenheid interviewer voor Het Parool. Robert Ludlum, de auteur van vuistdikke bestsellers als Het Bourne Bedrog, De Scarlatti Erfenis, Het Parsifal Mozaïek, De Matarese Finale, boeken waarvan er elke minuut één wereldwijd werd verkocht. Dag en nacht. Van Maleisië tot Finland, van Kaapstad tot Hanoi. Op God en Agatha Christie na de bestverkopende auteur. Intriges tot in het heelal, dubbelcomplotten waar je van duizelt, foute KGB'ers, foute CIA'ers, lafhartige Arabieren, verraderlijke Joden – het klopte voor geen meter, Edward Snowden was nog een kleuter, geen last van de Anne Frank Stichting, we vráten het.
Dikke maatjes. Twee kettingrokende thrillerauteurs onder elkaar. Ook dat kon toen nog. Hij Kent, ik Mantano. Hij is allang dood, ik rook nog steeds.
Eerlijk gezegd had ik toen nog niet veel van hem gelezen maar een boek als The Bourne Identity zat goed en spannend in elkaar, en aangezien hij zich altijd beriep op zijn uitgebreide research, kon het bijna niet anders dan een boeiend interview worden. Zeker ook omdat hij een uiterst joviale en amicale gesprekspartner bleek.
Ik aarzelde dan ook toen dat nieuwe boek van hem, De Scorpio Obsessie, aan de orde kwam. Het verhaal speelt zich voor een deel af op de twee Nederlandse Antillen, Sint Maarten en Saba, eilanden die ik goed ken. Hij niet, zo bleek.
‘Meneer Ludlum, u laat een Amerikaans AWAC-vliegtuig van Juliana Airport op Sint Maarten er bijna een dag over doen om naar Saba te vliegen… Ik wil niet vervelend doen maar met een Twin Otter doe je er een uurtje over, met de boot twee uurtjes en zwemmend een uur of vijf.’
Stilte, gefronste wenkbrauwen, Ludlums’ agent zichtbaar zenuwachtig.
‘En verder heeft Saba een vliegveld ter grootte van een parkeerplaats en heb je geluk als je die Twin Otter er in één keer aan de grond kunt zetten.’
Agent begon nerveus te gebaren dat dit niet de juiste vragen waren, Ludlums’ ogen knepen zich samen en niet alleen vanwege de rook.
‘En dan nog wat... U beschrijft een razend spannende achtervolging op de stranden van Saba, maar Saba is een vulkaan en hééft helemaal geen stranden.’
De vlezige wangen van de bestsellerauteur kleurden paars, de lippen samengeperst rond de sigaret. Dan blies hij een straal rook uit, zegt kortaf: ‘Vroeger was het wel zo!’, stond op en beende driftig naar zijn slaapvertrek.
Zijn agent hield de deur naar de gang al open. ‘Misschien is het beter als u nu gaat.’
Op de gang zat de volgende interviewer, Rob Sijmons van Vrij Nederland.
‘Veel succes, Rob!’
Ik moet er nog altijd wat om lachen, mismoedig ook als ik de bijdragen van de Nederlandse auteur in deze rubriek lees. Uren de archieven raadplegen, gesprekken met betrokkenen, locatie bezoeken, veldwerk, participerende observatie… Toe maar! Ach ja, research, ik ben er dol op maar elke minuut van het etmaal een boek verkopen is ook wat!