Toureluurs: een ode aan de boekhandel

Vooraf had ik er weinig zin in. Ik vond zo’n tour langs de boekhandels te opdringerig. Vanzelfsprekend speelde mijn eeuwige onzekerheid op. Ik vreesde dat niemand mijn onaangekondigd bezoek kon waarderen. Hoi, mijn naam is Stefan Popa en dit is mijn nieuwe roman, alsjeblieft. Alsof ‘ze’ daarop zitten te wachten. Maar ik heb mij laten ompraten door mijn uitgever. Hij zei dat het goed was.

En dat was het ook, vreemd genoeg. Samen met iemand van de uitgeverij reed ik het hele land door. De tour bracht me naar een selectie van boekwinkels die aan de A27 liggen – de snelweg die een hoofdrol heeft in mijn roman, getuige de gelijknamige titel. Hoewel we ook van het pad afraakten. Zo kwamen we, ver van de A27, terecht in de hoofdstad en weken we uit naar Haarlem en omliggende plaatsen. Maar dat was later. We begonnen in Breda. Van Kemenade & Hollaers was de allereerste en dus spannendste stop. Onzeker stapte ik de winkel binnen, niet wetend wat ik moest verwachten. ‘Ga lekker zitten! Koffie? Als we dit eerder hadden geweten, had ik voor gebakjes gezorgd.’

Man, dacht ik, waar heb je je toch zo’n zorgen over gemaakt? We spraken over A27, over mijn drie personages, maar ook over andermans boeken, over het nieuws, over de werking van social media. Weer eenmaal buiten hoopte ik dat het overal zo zou gaan. Boekverkopers zijn net mensen, zei mijn vaste boekhandelaar in Baarn mij eens, en ze heeft gelijk. Bij Boekhandel Stevens in Hoofddorp werden we bijkans gedwongen om espresso te drinken, naar eigen zeggen de beste van het land (krachtig, en ik dacht een vleugje noga te ontwaren), en vertelde ik dat ik verknocht was geraakt aan Knausgård en dat ik zelf eigenlijk niet goed begreep waarom. Bij de Libris in Amstelveen werden er tosti’s voorgeschoteld. En verrukkelijke ook, let wel. We bleven er een uur hangen, terwijl de promotieauto midden op het Stadsplein geparkeerd stond. Alles kon en alles mocht.

Vrijwel iedereen was enthousiast. Er werd weinig geklaagd over de staat van het boekenvak. Integendeel zelfs. De meeste boekhandelaren hadden er weer zin in. De dood van de boekhandel is nog vaker voorspeld dan de dood van de roman, maar ik trof slechts goedgeluimde mensen die hun passie nog altijd over weten te brengen aan hun klanten.

In Haarlem sprak ik kort met Bertram Koeleman. Batman, maar dan anders. Overdag boekenverkoper, ’s avonds schrijver. Nog geen vijf minuten later waren we vrienden, op Facebook in ieder geval. Dat doet zo’n rondje boekhandels. Ik heb er een hoop vrienden bij. Mijn angsten waren, zoals zo vaak, ongegrond.

Eigenlijk wilde ik in deze column, voorlopig mijn laatste voor Hebban, Honderd jaar eenzaamheid van Gabriel Garcia Marquez of Hubert Lampo’s De komst van Joachim Stiller aanprijzen (niet gelukt, hoewel nu toch even benoemd), maar ik breek een lans voor de boekhandel. Voor alle boekhandels van het land. De Gallische dorpjes die dapper weerstand bieden aan het grote boze internet en de voorspelde ontlezing. Daar waar je kunt rondsnuffelen en thuiskomen met iets waar je totaal niet naar op zoek was, maar wat je desalniettemin echt moest hebben. De boekhandel, dames en heren, verkoopt juist de boeken die je echt gelezen moet hebben. Ik kan wel titels aandragen, maar het is veel leuker om zelf even te neuzen. In de boekhandel dus. De steunpilaar van zowel lezer als schrijver.

Het is een hele tour, zo’n tour, maar je komt weer eens buiten. Ik heb ervan genoten. Thee in De Bilt, wat water in Laren, praatjes overal. En nu zit ik weer binnen. Alleenzaam aan mijn bureau te werken aan de literaire komedie die boek drie moet worden. Stilte. Ik heb er nooit eerder last van gehad, maar ik blokkeer. En het ging zo goed... Ik weet even niet meer hoe ik verder moet. Toureluurs. De blokkade is hier.  

Eens kijken wat Renate Dorrestein daarover schrijft.

Stefan Popa
www.stefanpopa.nl

Meer columns van Stefan vind je hier.