True Crime Tuesday #4: Georganiseerd

“Het is een belediging voor alle criminele organisaties in Nederland,” zegt de advocaat in de Utrechtse rechtbank een paar maanden geleden tegen zijn cliënt, de 23-jarige Jeremy. Die staat terecht wegens deelname aan een criminele organisatie die zich bezighield met grootschalige wapenhandel. De advocaat bedoelde: mijn cliënt maakte helemaal geen deel uit van een organisatie, het is allemaal opgeblazen. Later op de zitting blijkt dat zijn opmerking ook op een andere manier erg waar is: er wordt een filmpje getoond dat afkomstig is van de telefoon van Jeremy. Op het filmpje is te zien hoe een aantal jongens in een schuurtje met wapens bezig is. Een van de wapens wordt geladen, er wordt gelachen, het wapen wordt op iemand gericht, voor de grap, en het gaat af: de kogel scheert rakelings langs één van de jongens in het schuurtje en doorboort een plank. De levensgevaarlijke domheid spat van het scherm af.

In de rechtszaal zit Jeremy het lachend te bekijken. Hij is zelf duidelijk herkenbaar als een van de personen op het filmpje, dankzij een opvallende tatoeage op zijn linkerhand. Toch doet hij na afloop net of hij het niet was. Of in ieder geval: hij kan het zich niet herinneren. Als ik later, tijdens een schorsing, bij de koffieautomaat sta, hoor ik hem tegen een medeverdachte – die tegen Jeremy zegt dat het levensgevaarlijk was wat hij op het filmpje deed - zeggen: “Ja joh, we waren hartstikke dronken.”

Ik moest hieraan denken toen ik het boek Georganiseerde misdaad in de Lage Landen, deel 2 – samengesteld door Koen Scharrenberg en Joris van der Aa en later deze maand te koop – doorbladerde en een hoofdstuk over wapenhandel zag. Als bovenstaand verhaal de huidige georganiseerde misdaad is, dacht ik, dan is er wel iets goed mis. Het is bizar om te zien hoe dat soort jongens, met een totaal gebrek aan inzicht en gevaar, zo makkelijk aan die wapens kunnen komen. Via Oostbloklanden halen ze de wapens naar Nederland, om ze vervolgens door te verkopen aan mensen die er ‘echte’ misdrijven mee plegen. En het doet ze niks.  

Het lijkt erop dat de huidige ‘georganiseerde misdaad’ er sowieso minder moeite mee heeft dan vroeger om naar automatische wapens te grijpen. In het boek staan onder meer verhalen over onschuldige slachtoffers – waaronder vrouwen en kinderen – die daarbij vallen. Paul Vugts komt in zijn boek Doorgeschoten (2014) wat dat betreft ook niet echt tot vrolijk stemmende conclusies. De ene na de andere brute schietpartij en liquidatie komt voorbij, en het lijkt erop dat dat voorlopig nog niet is afgelopen. Maar voor de meest ijzingwekkende reconstructie van hoe wapenbezit, paranoia en gebrek aan empathie uit kunnen lopen op een scène die rechtstreeks uit een oorlogsfilm kan komen: lees Mocro Maffia, geschreven door Marijn Schrijver en Wouter Laumans. Zij laten zien waar en hoe het conflict tussen de rivaliserende groepen in Amsterdam is ontstaan, wie achter wie aanzit, en wie vermoedelijk wie heeft geliquideerd. Sinds het verschijnen van beide boeken zijn alweer veel nieuwe slachtoffers gevallen, waaronder een aantal onschuldigen, familieleden van. Met een onderwereld die zo hard en gewelddadig is, en nergens voor lijkt terug te deinzen, zijn wij misdaadjournalisten voorlopig nog lang niet uitgeschreven.    

Verder verschijnen deze maand:  

Hendrik Jan Korterink - De penozejaren van Kleine Willem
Nicole Maalsté & Michiel Panhuysen - De Wietindustrie. De slag om de achterdeur.
Marian Husken - Crimineel eten

Lees meer

True Crime Tuesday #1: Moord zonder lijk
True Crime Tuesday #2: Verraad
True Crime Tuesday #3: Seriemoordenaars