True Crime Tuesday #5: Wat criminelen eten

Het is een van die onbenullige details die je, als je ze eenmaal hebt gehoord, nooit meer vergeet. Het is hetzelfde als bij de grote crimineel die ik eerder dit jaar sprak. Toen ik hem vroeg of hij een helft van mijn veel te grote tosti ham-kaas wilde trok hij een vies gezicht en vertelde dat hij vegetariër was. Ik kon mijn verbazing – met dank aan mijn vooroordelen – maar moeilijk verbergen: een van de door justitie meest gewilde personen van het land, met een behoorlijk gewelddadige reputatie en staat van dienst in de onderwereld, bleek geen vlees te eten. Niet uit principe, maar omdat hij het niet lust: de ‘glibberige karbonades’ die zijn moeder vroeger uit armoede voor hem bakte hebben het voorgoed voor hem verpest.  

Criminelen en hun eetgewoontes zijn voor veel schrijvers een bron van inspiratie, omdat ze vaak zo veelzeggend zijn. Marian Husken, sinds jaar en dag journalist bij Vrij Nederland, schreef het boek Crimineel eten – Aan tafel met de onderwereld, dat later deze maand uitkomt. Het staat vol anekdotes, met niet alleen de pekingeend van Cor van Hout, maar ook het verhaal over hoe hij in de gevangenis zijn maaltijden liet bereiden door een Italiaanse kok. Want de crimineel hield niet alleen van veel drinken, maar ook zeker van lekker eten. Volgens Husken is het zelfs zo dat wat je eet en waar je eet een heus statussymbool zijn in de onderwereld. Een paar weken geleden was ik samen met Marian bij een rechtszaak waar ook oud-crimineel en tegenwoordig journalist Martin Kok was. Hij deed zich in de gevangenis voor als Jood, omdat het koosjere eten beter te doen is dan de standaardmaaltijden. Dan moet je wel wekelijks naar de rabbijn, maar goed, voor lekker eten moet je wat overhebben. Het boek staat vol met dit soort anekdotes, maar ook met de lekkerste recepten, bijvoorbeeld van kipgerechten. Tip van Martin: zorg dat je in de gevangenis bevriend raakt met Surinamers, die kunnen toveren met kip.  

Volgens schrijver Joseph Iannuzzi – bijnaam Joe Dogs – is het logisch dat echte criminelen vaak veel en lekker eten: iedere maaltijd kan hun laatste zijn. Hij schreef in 1993 het beroemde The Mafia Cookbook, dat sindsdien al meerdere malen is heruitgegeven met nieuwe recepten en anekdotes. Als voormalig gangster en kok binnen de maffia verhaalt hij erin over de meest bizarre en extravagante etentjes die de maffiabazen organiseerden, met de daarbij behorende recepten voor de lekkerste Italiaanse gerechten. Die werden niet alleen door zijn bazen, maar ook door advocaten en hun families, en zelfs door de politie – die maar wat graag boodschappen voor hem deden – met smaak verorberd.  

Het deed me denken aan het boek Koken voor gedetineerden en mensen met een smalle beurs (2012), geschreven door chef-kok John Smeets. Hij kwam in de gevangenis terecht en vond het eten er zo beroerd dat hij besloot zelf maar in de keuken aan de slag te gaan. Omdat de meeste gevangenen weinig geld te besteden hebben schreef hij dit kookboek, waar gerechten instaan die makkelijk en goedkoop te bereiden zijn in de gevangeniskeuken. Voor sommige gedetineerden een uitkomst: hoeven ze niet meer naar de rabbijn, en kunnen ze toch lekker eten.

Verder verschijnen deze maand:  

Hendrik Jan Korterink - Moordenaars in Nederland (Bertram + de Leeuw)
Gerhardt Mulder - De eerste misdaadencyclopedie van de Lage Landen (Just Publishers)

Lees meer

True Crime Tuesday #1: Moord zonder lijk
True Crime Tuesday #2: Verraad
True Crime Tuesday #3: Seriemoordenaars
True Crime Tuesday #4: 'Georganiseerd'