Veganisme: Challenge of 'Eitje'?

Vijf jaar geleden was vegetarisch eten minder gemeengoed dan het nu is. Tijdens het organiseren van een Fabulous Food Festival was het belangrijk dat de woorden op de website zorgvuldig werden gekozen (‘groenten en fruit hebben de hoofdrol’). Het was praten als Brugman om sommige standhouders ‘binnen te halen’ omdat zij normaal gesproken wel vlees en vis verkopen in hun winkel of serveren in hun restaurant.

De afgelopen jaren is de discussie over minder of geen vlees eten echter in een stroomversnelling gekomen en worden we door de diverse media geregeld geattendeerd op het belang van bewust, gezond en duurzaam leven en de mogelijke rol van het eten van vlees in dit verhaal.

Voor veganisten gaan de ontwikkelingen echter nog niet snel genoeg. Veganisme is een duidelijk statement tegen een systeem waarin dieren gezien en behandeld worden als gebruiksvoorwerp of productiemiddel. Een veganist eet daarom vlees noch vis, maar ook geen zuivelproducten, eieren, honing en andere producten van dierlijke oorsprong of met dierlijke ingrediënten. Ook bij kleding, verzorgingsproducten en andere gebruiksartikelen worden dierlijke bestanddelen vermeden. Dus geen bont, leer, dons, wol, suède of zijde, maar ook geen gelatine, bijenwas of producten waarvoor dierproeven zijn gedaan (bron: Vegan Challenge).  

Los van de ethische discussie of de mens het recht heeft om een ander levend wezen te gebruiken, duiken twee vragen elke keer op als het onderwerp veganistisch eten besproken wordt. De eerste vraag luidt; krijg ik met een veganistisch (plantaardig) dieet alle essentiële voedingstoffen binnen en ten tweede; kan ik nog wel lekker eten als ik alle dierlijke producten vermijd?  

Om gezond te leven hebben we o.a. een evenwichtige inname van eiwitten, koolhydraten en vetten nodig. Met name de vraag waar de eiwitten en vetten vandaan moeten komen leidt echter tot verhitte discussies. Omnivoren menen dat eieren, melkproducten en vlees onderdeel moeten uitmaken van een gezond eetpatroon. Vlees en zuivel leveren immers vitamine B12 wat o.a. bijdraagt aan de vorming van rode bloedcellen, betrokken is bij de energievoorziening en zorgt voor een goede werking van het zenuwstelsel.  

Natuurgeneeskundig therapeute Kyra de Vreeze (www.kyradevreeze.com) is van mening dat een volwaardig plantaardig dieet alle noodzakelijke voedingsstoffen kan leveren, ook vitamine B12. Volgens Kyra ontstaat vitamine B12 door het werk van micro-organismen, zowel in de grond waarop ons voedsel groeit als in ons eigen lichaam. Ons lijf maakt door middel van goede bacteriën in de darm dagelijks grote hoeveelheden B12 aan. Ben je gezond, en zijn darmen en spijsvertering in balans, dan zou er voldoende vitamine B12 in je lijf aanwezig moeten zijn. Onze vaak stressvolle manier van leven, de verarming van de grond waarop we eten verbouwen, hygiënedrift, gebruik van pesticiden en onze zwaar geraffineerde voedingskeuzes zorgen dat er minder micro-organismen in en om ons heen zijn met alle consequenties die daar bij komen kijken. Dit geldt zowel voor vlees- als voor planteneters. Gefermenteerde producten zoals zuurkool, kimchi of (water)kefir bevorderen de aanmaak van B vitaminen. Supplementen kunnen eventueel ook uitkomst bieden. Vergeet daarbij zeker niet het belang van voldoende beweging, slaap, water en zonlicht voor een gezonde leefstijl.

Een gevarieerd plantaardig eetpatroon kan dus voorzien in alle noodzakelijke voedingsstoffen, maar is het ook lekker? De soorten groenten, kruiden, kiemen, noten etc. zijn bijna eindeloos, de mogelijke smaakcombinaties sensationeel en dagen je uit creatief bezig te zijn. Inspiratie nodig? Ga dan op zoek naar leuke recepten en zorg voor voldoende variatie, kijk daarnaast op verschillende food forums, gebruik verse, liefst biologische, ingrediënten en wissel tips en ideeën uit met anderen. 

Goede kookboeken voor beginnende veganisten zijn onder meer Wat de pot schaft. Gerechten voor elke dag met een ecofabulous twist en Plant power. Vind je natuurlijke gewicht met de plantaardige keuken van Lisette Kreischer. En bij uitgeverij Veltman verscheen 500 Vega gerechten van Deborah Grey. Eind oktober 2014 verschijnt bij uitgeverij GoodCook Vegan van Sue Quinn.

Zet je de eerste stappen op het veganisme-pad begin dan met wat kleine veranderingen. De mens functioneert het best bij geleidelijkheid. Je favoriete gerecht met pittige kaas, room of krokant gebakken kip is mogelijk niet 1 op 1 om te zetten in een veganistische variant (als je dat al wilt) maar er zijn voldoende alternatieven.

Wil je een meer professionele aanpak? Volg dan de 1-jarige Vip Health & Nutrition deeltijd vega koksopleiding (www.viphealthandnutrition.nl). Deze praktische opleiding is opgebouwd uit 7 modules die je stap voor stap vertrouwd maken met de diverse voedingsprincipes en richtlijnen van bijvoorbeeld Ayurveda, raw, macrobiotiek en veganisme.

Nieuwsgierig geworden? Op 1 oktober jl. is de 5e editie gestart van de VeganChallenge(www.veganchallenge.nl). Inschrijven kan tot 10 oktober. De organisatie van de challenge helpt je met recepten en tips om de uitdaging tot een succes te brengen 
Dus wat let je? Ga de uitdaging aan en wie weet wil je aan het eind van de maand niet meer anders.