Listmania /
Vijf boekentips van Rob Weber
Hild - Nicola Griffith
Griffith is een Brits-Amerikaanse schrijfster die een aantal sciencefiction en mysteryromans op haar naam heeft staan. In haar boeken staat de seksuele geaardheid van de karakters vaak centraal en ze heeft daarmee een groot aantal Lambda Awards in de wacht gesleept. Voor haar tweede roman, Slow River (1995), ontving ze ook een Nebula Award. Met Hild slaat Griffith duidelijk een andere weg in.
Het is een roman die zich op het randje van wat normaal gesproken onder SF&F wordt verstaan bevindt. Het verhaal neemt ons mee terug naar de 7e-eeuwse Angelsaksische koninkrijken. Het leven van St. Hilda van Whitby staat centraal. Van deze heilige is bijna geen historisch materiaal bewaard gebleven en dus heeft Griffith veel ruimte om zelf invulling aan het verhaal te geven. Het is een boek dat je als het ware onderdompelt in de tijdsperiode, vol met historische details. De spanning van deze turbulente periode in de Britse geschiedenis druipt van de pagina's. Ik was diep onder de indruk toen ik het uit had.
Shaman - Kim Stanley Robinson
Robinson staat vooral bekend om zijn Marstrilogie. Een drietal boeken waar hij de harde sciencefiction van Arthur C. Clarke en de meer sociale thema's van Ursula K. Le Guin samenvoegt tot een indrukwekkende kroniek van de kolonisatie van de rode planeet. Robinson is echter een schrijver die meer in zijn mars heeft. Zo heeft hij surrealistisch werk geschreven (Robinson is een bewonderaar van Philip K. Dick en schreef zelfs een dissertatie over zijn werk) en schuwt hij ook projecten met een meer historische inslag niet. Shaman is een roman die nog verder terugkijkt dan zijn eerdere romans. Het verhaal speelt zich af tijdens de ijstijd, zo'n 32.000 jaar geleden. Robinson heeft zich ondermeer laten inspireren door de vondsten in de Grotte Chauvet Pont d'Arc en gebruikt verrassend moderne taal om zijn verhaal te vertellen. Het is prehistorische fictie ontdaan van de eindeloze herhalingen en overdreven romantiek van Jean M. Auel.
River of Stars - Guy Gavriel Kay
Kay is een Canadeese schrijver die de laatste jaren vooral boeken schrijft met een historische grondslag maar ook een duidelijke Fantasysetting. Zo heeft hij het Byzantijnse rijk van Justinianus de Grote al eens onder handen genomen, bezocht hij het Spanje van El-Cid en keek hij over de schouder van de Engelse koning Alfred de Grote. Voor zijn laatste twee romans bezocht hij China. Under Heaven (2010) beschrijft een rijk geïnspireerd door het China tijdens de Tangdynastie. In River of Stars (2013) schuift hij een paar eeuwen op en komen we in de Songdynastie terecht. Hoewel River of Stars naar Under Heaven verwijst, zijn beide boeken goed onafhankelijk van elkaar te lezen. River of Stars is een boek in Kay's kenmerkende poëtische stijl. Zijn taalgebruik is in het Fantasygenre bijna ongeëvenaard. Zo zeer zelfs, dat ik medelijden hem met de vertalers die zijn werk onder handen moeten nemen. Het kent onder de oppervlakte een groot aantal verwijzingen naar de Chinese geschiedenis maar Kay is ook niet bang om radicaal af te wijken als dat zijn verhaal beter uit komt. De Fantasyelementen in het boek staan niet heel erg op de voorgrond maar alleen al door de beschrijving van de cultuur, die voor veel westerse lezers relatief onbekend zal zijn, waant men zich in een andere wereld.
Ancillary Justice - Ann Leckie
Dit is zonder twijfel de meest besproken sciencefictionroman van 2013. Het is genomineerd voor zo ongeveer elke denkbare sciencefictionprijs en heeft er inmiddels ook al een aantal in de wacht gesleept. Een feit dat nog indrukwekkender wordt als je weet dat Ancillary Justice de eerste roman is van Leckie. De verwachtingen voor het vervolg, dat later dit jaar verwacht wordt, zijn hoog gespannen. Ik moet zeggen dat ik wat moeite heb om precies aan te geven waarom deze roman zo veel mensen aanspreekt. Het is een soort space opera, gesitueerd in de verre toekomst waarin de mensheid vele planeten heeft gekoloniseerd. Eigenlijk een weinig originele setting. Waar Leckie wel duidelijk afwijkt van de sciencefictionclichés is in de manier waarop ze met het geslacht van haar karakters omgaat. In feite is dit zo onbelangrijk voor de hoofdpersoon dat ze vaak iemand niet classificeert als man of vrouw. Een heel merkwaardige gewaarwording als je het leest. Leckie wrijft er echt in hoezeer geslachten in onze taal en manier van denken zijn ingebed.
The Eternal Sky - Elizabeth Bear
Ik smokkel hier een beetje. The Eternal Sky van Elizabeth Bear is een complete trilogie. Het laatste deel, Steles of the Sky kwam in april uit. Het heeft uiteraard geen zin dit boek op te pakken zonder ook de voorgaande delen Range of Ghosts (2012) en Shattered Pillars (2013) eerst te lezen. Bear heeft al een behoorlijk aantal romans in diverse genres op haar naam staan. Ze was echter geen fan van onversneden epische fantasy. Het genre hang volgens haar aan elkaar van clichés, pseudo-Europese werelden, patriarchische structuren en messiaanse symboliek. Het trok haar totaal niet. Wat precies de aanleiding is geweest weet ik niet, maar The Eternal Sky is haar manier geweest om hier mee af te rekenen. Ze heeft een werkelijk schitterende trilogie geschreven waarin ze de clichés en het seksisme van veel epische fantasy volledig buitenspel zet. Voor de lezer die op zoek is naar een vertrouwde structuur maar inventieve plotelementen is deze trilogie een echte aanrader. Om eerlijk te zijn vind ik dat het hoog tijd wordt dat deze boeken vertaald worden.
Heeft iemand een van deze werken gelezen? Wat vonden jullie er van?