Column /
Vintage Vrijdag: Een Sinterklaasgedicht uit 1953
Bladeren door oude kookboeken levert soms verrassingen op. Onleesbare notities, knipsels uit vergeelde kranten en zelfs een handgeschreven Sinterklaasgedicht. Althans dat vermoed ik want het dateert uit december 1953 en is een beetje ondeugend. Nu het bijna pakjesavond is, nog wat 'last minute' inspiratie misschien voor de keukenprinses? (Sorry het gedicht leent zich niet voor keukenprinsen.)
Het koken is een zaak van groot gewicht
want menig man is reeds gezwicht
(van Sneek tot aan Maastricht)
Voor deez' of gene vrouw
Omdat z'n eigen vrouw niet wou.
Ze was wat lauw,
ze was wat rauw.
Niet om der zinnen wufte spelen
van 't bed (zo denken velen),
gaan mannen soms aan 't 'over'spelen
met deez' of gene vrouw
omdat z'n eigen vrouw niet wou
Ze kookte lauw,
ze kookte rauw.
Het is de alledaagse geur van piepers en savooye
van groene kool, van witte en van rooie,
die maag en hart in stukken gooien.
Maar in dit boek berust
de liefdesvlam, die nimmer blust. Gerust
door wie gelust
van wie gekust.
Auteur onbekend, het staat op de eerste bladzijde van het boekje 'Eet eens wat anders, practische recepten uit andere landen'. Geschreven door J. Bles-Thuring en L. De Ridder-Bles. Die laatste auteur blijkt de dochter te zijn die de derde druk in 1949 verzorgde (het origineel dateert uit 1920). Het is vlak na de oorlog en een aantal levensmiddelen zijn of nog heel duur (champignons) of nog op de bon.
Aanklacht
Het boekje zelf is een aanklacht tegen het dagelijkse smakeloze eentonige menu in het Hollandsch huisgezin. Zo maar een paar zinnen uit het voorwoord om de toon te zetten: “Vele huisvrouwen beschouwen het gebruik van wijn in de keuken als een geheel overbodige luxe.” en “Nog al te veel mensen denken bij het woord ‘kruiden’ alleen aan scherpe, prikkelende dingen die, in overmaat gebruikt, de gezondheid slechts kunnen schaden”.
“Tot slot nog een woord over de inmiddels bij ons ook ingevoerde ‘pressure-cookers’. Voor de vrouw des huizes die werkzaamheden verricht buiten haar huishouden om, en die dus niet altoos over evenveel tijd beschikt, zijn zij een aanwinst.” Hé, de snelkookpan doet zijn intrede
Wat voor soort recepten vinden we zoal terug?
Gerechten uit Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Rusland, Engeland en Italië bijvoorbeeld. Veel daarvan is nu bekend en zelfs ouderwets denk maar aan goulash of minestronesoep. Hier en daar een verrassing die ik ook nog niet kende. Weet jij bijvoorbeeld wat Levergaluska is? Je maakt galuska’s door een lepel in kokende soep te steken, waarna je een beetje galuska-beslag (soort slap gehakt van lever en ei) op die warme lepel schept en in de soep gooit. Een variatie dus op soep met ballen.
De pommes frites zouden acuut je aderen doen stollen. Volgens de auteur heb je een speciale frituurpan nodig –tot zover niks aan de hand- waarin 2 kilo reuzel en 1 kilo uitgesmolten niervet wordt verhit! Maar bak ze niet te vroeg want dan worden ze taai in plaats van croquant.
Laten we het deze Sinterklaasavond maar houden bij traditionele warme chocolademelk en taai-taai.