Willem Asman vond een vergeten boek
Het vergeten, een boek van David Shenk, was het eerste wat me te binnen schoot toen ik voor deze rubriek werd uitgenodigd. Terwijl ik puzzelde met de verhaallijnen die uiteindelijk zouden leiden tot Exit, deel 3 van de Rebound-trilogie, kreeg ik Shenks fascinerende ‘portret van de ziekte van Alzheimer’ min of meer bij toeval in handen. In het Rebound-universum, waar niets vaststaat, moesten de personages geloofwaardig zijn.
‘Min of meer,’ schrijf ik, want voor wie de patronen wil ontdekken, en de puntjes van het leven met elkaar verbindt, terugkijkend, kan het woord ‘toeval’ eigenlijk niet ongeclausuleerd gebruiken. En thrillerschrijvers al helemaal niet, want bij uitstek moeten wij zorgen dat alle puzzelstukjes op hun plek vallen: niet te vroeg, niet te laat, dat is het geheim. Het vergeten herinnerde mij onder andere aan die belegen grap die de Amerikaanse president Ronald Reagan maakte. Aan het einde van zijn ambtstermijn, toen vriend en vijand zich afvroegen in hoeverre hij inmiddels afgesneden was van de realiteit, zei hij tegen zijn lijfarts: ‘Vandaag zijn er drie dingen die ik je wil vertellen. Ten eerste dat ik wat problemen heb met mijn geheugen. De twee andere weet ik niet meer.’
De anekdote illustreert de pracht maar tegelijk ook de paradoxale onoplosbaarheid van deze rubriek op hebban, Het vergeten boek. Want wat te zeggen over wat is vergeten? Niettemin: elke gelegenheid om naar je boekenkast te lopen en je te laten verrassen, hoor je als schrijver aan te grijpen. Met de opdracht van Hebban in mijn achterhoofd lijkt het alsof ik mezelf dwing iets te vinden waarvan ik niet wist dat ik het kwijt was. Van toeval naar dwingen is soms een kleine stap.
Zoeken naar iets wat is vergeten, is vooral een tijdreis, en pas op want je hebt nog geen idee op welke plek en in welke tijd je ineens verzeild raakt. Dat heeft het gemeen met het genot dat je als lezer kunt ervaren als je je laat meeslepen door de beste vertellers. 
Dan plotseling sta ik met Twintig Duizend Citaten in mijn hand, bijeengebracht door S.W.F Margadant, editie 1964. Jaren niet gezien, maar meteen herken ik het als een naslagwerk dat mijn moeder koesterde. Voorin zit een envelop vol papiertjes in alle soorten en maten, met daarop versjes en spreuken in haar prachtige handschrift. Met een brok in mijn keel open ik de envelop, en lees ik op een willekeurig briefje.
Ik vertel vaak dat ik Het Woord van mijn vader kreeg. Maar de poëzie, bijna vergeten, kreeg ik van haar.
Enter, Error en Exit zijn verschenen bij Ambo Anthos uitgevers. | Meer over de Week van het Vergeten Boek lees je hier.
