Zo Zondag #5: Troostboeken en roze wolken

‘Goh, wat lees jij veel trieste boeken’, merkte een vriendin laatst op toen ze me om wat boekentips vroeg. Met haar opmerking nog in mijn hoofd liep ik ‘s avonds mijn ‘gelezen’ lijst op Hebban eens na, en ja, ze had eigenlijk wel gelijk. In veel van de boeken die ik het afgelopen jaar las gaat iemand dood, door ziekte, een ongeluk of zelfdoding. Hoewel ik me er tijdens het uitkiezen van deze boeken niet helemaal bewust van was, is het ook weer geen toeval dat juist deze boeken op mijn boekenplank belandden. Vorig jaar begon namelijk triest met het verlies van een zeer dierbare, die het leven niet meer aankon. Een verlies waardoor alles een zwart randje kreeg. Verdriet, onmacht, gemis. Of ik het nou bewust of onbewust deed, ik zocht het op in boeken. Om het lege gevoel vanbinnen op te vullen, om te voelen dat meer mensen dit meemaakten, om te lezen dat zij het aankonden en wij misschien dan ook.

Zo las ik bijvoorbeeld het prachtige Jij zegt het van Connie Palmen, waarin ze de Engelse schrijver Ted Hughes (1930-1998) stem geeft en laat terugkijken op het leven en de zelfgekozen dood van zijn vrouw, de Amerikaanse schrijfster Sylvia Plath (1932-1963). Deze roman werd afgelopen jaar terecht bekroond met de Libris Literatuurprijs. In zijn novelle Schaduwkind beschrijft P.F. Thomése de verwoestende kracht van de dood en het zoeken naar betekenis na het verlies van zijn dochtertje. Treffend hoe hij voor zijn zoektocht naar de juiste woorden precies de juiste woorden gebruikt. En dan Verdriet is het ding met veren, wat een uniek boekje. In dit debuut van Max Porter strijkt een kraai bij een rouwende familie neer om hen te helpen de pijn van het verlies te vervangen voor mooie herinneringen. ‘Dit is het soort boek dat je meteen na het dichtklappen wilt herlezen en opnieuw beleven. Meer dan een verhaal is dit immers een belevenis’, schrijft recensent Koen Driessens. Daar sluit ik me volledig bij aan.

Troostboeken, vaak beter dan een goed gesprek of een reep chocola. Ze zullen ook dit jaar nog wel op mijn Hebban plankjes komen. Maar daarnaast ga ik ze ook vullen met minder trieste boeken, over totaal andere onderwerpen. Zo ben ik bijvoorbeeld heel benieuwd naar de nieuwe roman van Erik Jan Harmens, Pauwl, over de 49-jarige autistische Paul die stiekem verliefd is op de 25 jaar jongere Carol. Ook Masser Brock van Bert Wagendorp, dat half februari verschijnt, lijkt me een bijzondere roman. Het verhaal gaat over een cynische journalist en de vraag hoe nieuws nieuwe werkelijkheden schept en wordt momenteel al door ons boekverkoperspanel gelezen voor een Hot or Not. Ik ben benieuwd naar de temperatuur van deze roman. Deze week werd ook bekend dat de nieuwe roman van Haruki Murakami, Kishidancho Goroshi, in november van dit jaar in Nederlandse vertaling zal verschijnen. Dit boek zal uit twee delen bestaan en circa 800 bladzijden tellen. Een goede aanwinst voor mijn minichallenge van dit jaar: minstens 10 boeken lezen met 500 pagina’s of meer (noem dat maar mini).

In tegenstelling tot het feit dat het morgen Blue Monday is en het begin van deze column ook redelijk bij die sfeer past, hebben wij op de redactie van Hebban momenteel juist erg veel roze-wolk-momentjes. Zo doen er al bijna 4.000 lezers mee met de Reading Challenge, een aantal dat we vorig jaar na een half jaar bereikten en nu in twee weken. Dit jaar hopen we op een verdubbeling! Lezers zijn blij met de challenge, zo laten de reacties zien. De ene na de andere minichallenge wordt bedacht, evenals creatieve manieren om zoveel mogelijk tijd voor lezen te maken. Verder zijn we druk met het samenstellen en aanvullen van de Hebban Clubs van 10. De We Love Lit en We Love Feelgood Clubs neem ik onder mijn hoede en na al die aanmeldingen van enthousiaste Hebban ambassadeurs te hebben gelezen kan ik niet wachten om met deze clubs aan de slag te gaan om Literatuur en Feelgood nog meer onder de aandacht te brengen. En dat is nog lang niet alles, we blijven leuke plannen maken. Zo brainstormden we onlangs bijvoorbeeld met het vlogduo Vincent en Marcella (weet je nog? Die leuke Frankfurtvlogs!) over een nieuwe vlogreeks op Hebban. Plannen om in een jubelstemming van te raken, ik zei het al: roze wolk.

Over roze wolken gesproken. Hanna Bervoets moet er ook op eentje zitten. Deze week won de schrijfster de Frans Kellendonk-prijs voor haar hele oeuvre én de BNG Bank Literatuurprijs. ‘Bervoets houdt nauw voeling met onze tijd, schrijft met evenveel gemak over een beklemmende dystopische wereld als over modernige relaties, die fastfood vormen voor haar cross-over lezers. Het is spannend om te ervaren waarmee Bervoets nu weer weet te verrassen’, meldt het BNG-juryrapport. Bij het idee dat haar boeken vaak dystopisch zijn sluit Bervoets zich niet zozeer aan. ‘Er gaat inderdaad veel mis in mijn romans, maar dat ging bij de Titanic ook en dat is ook geen dystopische of maatschappelijk betrokken boot ofzo’, vertelt ze aan NRC. Touché! Bervoets nieuwe roman Fuzzie, over pluizige bolletjes die kunnen denken, begrijpen en praten, verschijnt in april. Wellicht valt ze met deze roman volgend jaar ook in de prijzen.

Meer veren in de kont de afgelopen week. Arnon Grunberg won met de Gouden Ganzenveer zijn derde oeuvreprijs. Volgens de academie wordt Grunbergs werk steeds unieker. De schrijver reageert daarop in de Volkskrant: 'Voor een deel is mijn werk natuurlijk gewoon een vaardigheid of een ambacht. Hoe langer je iets doet, word je er, als het goed is, wel steeds iets beter in. Als je maar genoeg traint, dat helpt altijd: niet alleen zorgen dat je jezelf niet herhaalt, want dat is stilstand. En stilstaan is achteruitgaan.'

Stilstaan is achteruitgaan, daar heeft Grunberg helemaal gelijk in. Daarom blijven we bij Hebban vooruit gaan, jubelend vanaf onze roze wolk!

Daphne leest…

Oh wat zou ik graag aan Een klein leven van Hanya Yanagihara beginnen. De eerste dikkerd voor mijn minichallenge. Vrienden die het lazen hielden het niet droog bij deze roman en nu collega Lindy er ook zo lyrisch over is, kan ik eigenlijk niet wachten. Toch lees ik nu eerst De goede lezer van Damon Young voor een Hot or Not-artikel van de Hebban redactie. In dit boek onderzoekt de Australische schrijver de kunst van het lezen aan de hand van klassieke aristotelische deugden. Tot nu toe vrij pittig en behoorlijk filosofisch, maar de temperatuur kan nog alle kanten op!