Lang voordat de journalist Stieg Larsson (Karl Stig-Erland Larsson, 1954-2004) de meest succesvolle misdaadromans van het decennium schreef, was hij een gedreven bestrijder van rechts-extremistische bewegingen en een onvermoeibaar voorvechter van vrouwenrechten. Hij richtte Stichting Expo op, dat journalisten en schrijvers een publiek platform verschafte om extreem-rechtse partijen als Sverige Demokraterna aan te pakken. Larsson schreef regelmatig bijdragen in het bijbehorende magazine Expo. Door dit werk stond hij meer en meer bloot aan bedreigingen uit het rechtse politieke kamp. Hij moest leven achter gepantserde deuren om aanslagen op zijn leven, en dat van zijn levenspartner Eva, te voorkomen.

Tegelijkertijd werkte hij dag en nacht aan zijn literaire oeuvre dat een postuum wereldsucces zou worden. De perikelen rond zijn miljoenenerfenis, waarvan Eva werd uitgesloten en zijn vader en broer (met wie Larsson gebrouilleerd was) nog steeds royaal van profiteren, vormden de tragische epiloog van een leven dat zowel kort als dramatisch was. Larsson overleed in 2004 aan een hartinfarct, nog voor het verschijnen van zijn eerste boek, maar liet drie voltooide maar nog ongepubliceerde manuscripten na. De rest is geschiedenis. De Millennium-trilogie, bestaande uit de boeken Mannen die vrouwen haten, De vrouw die met vuur speelde en Gerechtigheid, werd wereldwijd ongekend populair, een hype. De lovende kritieken waren overweldigend en zelden was misdaadliteratuur zo goed. Larsson mocht het niet meer meemaken.
In het verlengde van zijn postume triomftocht werden Larssons boeken diverse malen tot bijzonder succesvolle films bewerkt, waarvan de Zweedse versie met actrice Noomi Rapace als Lisbeth Sallander (Larssons protagonist en in zijn ogen de volwassen geworden Pippi Langkous) het meest recht scheen te doen aan de boeken. Voor zijn werk ontving Larsson postuum een aantal literaire onderscheidingen, waaronder de Glazen Sleutel voor beste Scandinavische misdaadroman voor het eerste en derde deel van de trilogie. 

Er verschenen diverse boeken over zijn leven, waaronder Stieg Larsson. De biografie (2009) door Jan-Erik Pettersson, en Mijn vriend Stieg Larsson (2010) geschreven door Kurdo Baksi, een van Larssons weinige vrienden. 

Mikael Blomkvist & Lisbeth Salander

Mikael Blomkvist is niet Stieg Larsson, schrijft Eva Gabrielsson, de 'weduwe' van de in 2004 overleden thrillerschrijver, in haar boek Millennium, Stieg en ik. 'Net als Stieg drinkt hij veel koffie, rookt hij veel en werkt hij keihard, maar daar houdt de gelijkenis wel mee op.' Blomkvist is in de thrillers van Larsson, de verslaggever van het kritische tijdschrift Millennium. 'Het is echter duidelijk dat hij de verpersoonlijking is van het type journalist dat Stieg graag had willen zijn', vervolgt Gabrielsson, 'erkend en van alle markten thuis, dat hij veelal eendere opvattingen heeft en zich bij hetzelfde soort zaken betrokken voelt, en bovendien, net als Stieg, een onverbeterlijk en onkreukbaar strijder tegen onrecht is.' Blomkvist is gescheiden en heeft een dochter, Pernilla. Gedurende de trilogie heeft hij diverse relaties, waaronder een knipperlichtrelatie met de getrouwde uitgever van zijn tijdschrift Erika Berger.

Meer nog dan Blomkvist laat computerhacker Lisbeth Salander (30 april 1978) een blijvende indruk bij lezers en bezoekers van de Millennium-films achter. Of Salander dan de vrouwelijke dubbelganger van Larsson is? Volgens Gabrielsson delen ze in ieder geval dezelfde slechte eetgewoonten, waaronder diepvriespizza's en broodjes. Salander is een buitengewoon begaafde hacker, een genie als het om computers gaat en begiftigd met een fotografisch geheugen dat haar in staat stelt om razendsnel complexe teksten te onthouden. Volgens Gabrielsson had Larsson bij leven en welzijn ook een ongelooflijk goed geheugen. Salander is met name vijandig tegen mannen die vrouwen misbruiken en schept er genoegen in ze daarvoor te straffen. Ze heeft trouwens ook een korte relatie met Blomkvist.

'Als er al een figuur is op wie het personage van Lisbeth is geïnspireerd, dan is het Pippi Langkous', concludeert Gabrielsson. 'Dit fantastische meisje is van niemand afhankelijk, kan met een revolver omgaan en heeft de zeven zeeën bevaren. Ze kan bovendien een paard optillen en overwon de sterkste man ter wereld, Sterke Adolf.' Larsson schreef in zijn trilogie dat Salander een bordje naast haar voordeur in haar appartement in Stockholm heeft met de tekst 'V. Kulla'. Dat verwijst naar Villa Villekulla, het huis van Pippi Langkous.

De trilogie werd in 2015 nieuw leven ingeblazen door de Zweedse schrijver David Lagercrantz, die door de voormalig uitgever van Larsson werd aangewezen om de vervolgen met Blomkvist en Salander te gaan schrijven.

1. Män som hatar kvinnor (2005, Mannen die vrouwen haten)
2. Flickan som lekte med elden (2006, De vrouw die met vuur speelde)
3. Luftslottet som sprängdes (2007, Gerechtigheid)
4. Det som inte dödar oss (2015, Wat ons niet zal doden)
5. Mannen som sökte sin skugga (2017, De man die zijn schaduw zocht)