Blogpost:
Christien Boomsma
'Gelukkig! Ik hoef dit boek niet te recenseren'
Het boek dat ik las, is namelijk van een Nederlandse fantasyschrijver. Eentje die intussen redelijk wat naam heeft opgebouwd in het wereldje. En wat doe je dan als fervent lezer, fervent fantasyliefhebber en fervent schrijver? Je gaat uitzoeken of het wat voorstelt.
Dat doet het niet. Ik ga nu even niet zeggen om welke auteur het ging, dit is immers geen recensie, maar een blog. Maar de plotlijnen waren warrig, de gebeurtenissen cliché, de karakters plat, het taalgebruik onnavolgbaar – en niet in de goede zin van het woord. Had ik dit boek voor Hebban gelezen, dan had ik dat allemaal moeten vertellen, want recensies waarbij lezers en schrijvers elkaar bij toerbeurt veren in het achterste steken, omdat ze elkaar zo aardig vinden, of omdat ‘het genre’ in Nederland nog geen slechte recensie ‘aankan’, daar heeft dus niemand iets aan.
Toch is er weinig lol te beleven aan zo’n slechte recensie. Denk niet dat ik handenwrijvend achter mijn computer zit en denk ‘ik ga die-en-die even afmaken’. Sterker nog: ik weet hoe het voelt om dat boek waar je maanden en jaren op hebt zitten ploeteren bloot te stellen aan de reacties van anderen. Als iemand het niet leuk vindt, doet dat pijn. Véél. En als die iemand ook nog een recensent is van een belangrijk boekenblog… Auch.
En toch moet het. Lezers hebben kritische recensies nodig. Schrijvers kunnen er hun voordeel mee doen. Een goéde recensie van een kritische recensent is oneindig veel meer waard dan die van iemand die alleen maar 4 of 5 sterren uitdeelt.
Maar wat zou er gebeuren als ik die recensie wel zou schrijven? Dan komen er vrijwel onmiddellijk reacties van andere lezers – de vriendjes en vriendinnetjes van de schrijver. Als ze nog geen Hebbanaccount hadden, dan zouden ze dat snel aanmaken, zodat ze kunnen uitleggen wat een briljant boek hun sympathieke buurvrouw heeft gemaakt. Vervolgens gaan ze mij persoonlijk aanvallen.
* ik heb het boek waarschijnlijk niet gelezen, anders zou mijn recensie niet zou afwijken van alle enthousiaste lezersrecensies
* ik moet me schamen en me wat sportiever opstellen
* ik ben waarschijnlijk jaloers op de schrijver
* ik ben oncollegiaal
* ik heb het boek niet begrepen
* ik zou geen boeken moeten recenseren die me niet aanspreken
* ik doe het genre tekort, dat nog niet klaar is voor al te strenge recensies
Meteen ook barsten er discussies los op Facebook en met een beetje pech krijgt ook Hebban ervan langs. Achter de schermen dan. De recensie is niet eerlijk, de recensie moet worden aangepast, de recensie moet worden verwijderd, ze krijgen nooit meer een boek aangeboden van de uitgever...
Het is natuurlijk superfijn als een schrijver zoveel medestanders heeft, die hem of haar een hart onder de riem steken als er iets naars gebeurt. Dat heb je nodig, als schrijver, zeker als je nog maar net begint en nog niet gewend bent aan de kritische blik van de wereld buiten je vertrouwde kring. Maar toch…
Al dat verbale geweld heeft ook een impact op de recensent. Ik ken er genoeg die aarzelen om écht eerlijk te zijn, die er een ster bovenop doen, omdat het ook zo sneu is, die alleen buitenlandse fantasy recenseren omdat je daarbij geen storm over je heen krijgt, of die zeggen: ik schrijf alleen over boeken die ik goed vind.
Maar dan gaan we dus lekker door met elkaar ervan te overtuigen dat Nederlandse fantasyschrijvers zich en masse kunnen meten met grootheden als Gaiman, Hobb en Martin. En sorry, dat is gewoon niet zo. Er zijn er een paar die supergoed bezig zijn, maar niet iedereen kan briljant zijn.
Als iemand uitzonderlijk goed ís, schrijf ik dat op. Als iemand uitzonderlijk slécht is, doe ik dat ook. Het lijkt me de enige manier om de kaf van het koren te scheiden. Maar ik hoop toch – tegen beter weten in - dat de fanbase van de volgende schrijver zich een beetje respectvoller opstelt.
Ben je het niet met me eens? Volg me dan niet op Hebban en laat de recensie van je afglijden. Denk je dat ik wel een zinnig oordeel kan vellen? Zet dan de boeken die ik positief beoordeel in je 'wil ik lezen' lijstje en geniet er net zo van als ik dat heb gedaan.
En dit ene boek? Voor deze keer hou ik het op een sterrenbeoordeling. Gewoon. Als lezer.
