Blogpost:
Marceline de Waard
LezensWaard, Marceline las - januari 2025
Ook in 2025 blijft het een vaste waarde op de eerste zaterdag van de maand: het op de radio bespreken van mijn favoriete gelezen boeken van de afgelopen maand.Op 4 januari sprak ik met Karen van Wijngaarden over de volgende drie boeken. Wil je het gesprek nog eens terugluisteren? Dat kan via deze link, kies 4 januari 2025, het begint even na 10:10 uur. Voor wie liever leest: onder de samenvattende afbeelding volgt de uitgeschreven tekst van de boekbespreking.
Intermezzo – Sally Rooney De broers Peter en Ivan moeten zich na het overlijden van hun vader opnieuw tot elkaar verhouden terwijl ze ondertussen ook worstelen met de vrouwen in hun leven. Het verhaal wordt afwisselend vanuit Peter en Ivan verteld. Iedere broer heeft een eigen vertelstem. Vooral het geluid van Peter valt op, daar zit iets staccato in en dat maakt hem gejaagd. Omdat het boek met hem begint, was dat even wennen. Zodra ik in het verhaal zat paste dit perfect. Peter is de oudste, tweeëndertig jaar, advocaat en woont in Dublin. Om zich staande te houden gebruikt hij drugs en via dat circuit heeft hij een relatie met de mooie, tien jaar jongere Naomi. Zij studeert nog en verdient via social media bij met naaktfoto’s. Peter weet dit, hij is zich ervan bewust dat zijn aantrekkingskracht voor haar in zijn goede inkomen zit. Ze is ook niet zijn grote liefde. Dat is Silvia. Zij heeft het uitgemaakt omdat ze een ongeluk veel pijn heeft en geen seksueel contact meer kan hebben. Hij heeft nog goed contact met haar en zij is nog steeds de belangrijkste vrouw in zijn leven, het liefst zou hij weer met haar samenleven.Dan Ivan. Hij is tien jaar jonger dan Peter, tweeëntwintig. Vooral voor hem is het overlijden van zijn vader een grote klap en hij voelt zich gekleineerd door zijn oudere broer. Hij is onzeker, zoekende, woont nog op kamers en is een hele goede schaker. Daar verdient hij ook zijn geld mee. Zo leren we hem ook kennen, als hij door een plaatselijke schaakclub in een Iers stadje simultaan komt spelen met de schakers van een amateurschaakclub. Hij wordt opgevangen door de veertien jaar oudere Margareth, de leider van het cultureel centrum. Hij vindt haar erg leuk, en zij hem. Wat het boek voor mij zo goed maakt, is de manier waarop Sally Rooney in de hoofden van al deze personages kruipt en ons meeneemt in hun gedachten. Twijfels, verlangens, tekortkomingen en overwegingen; ze komen allemaal uitgebreid aan bod. Zo wordt Peters leven op zijn kop gezet als Naomi uit het krakerspand waarin ze woonde, wordt gezet. Hij haalt haar op bij het politiebureau en neemt haar in huis. Hun relatie groeit verrassend, maar ondertussen haalt hij ook de banden met Silvia aan. Zou het toch nog wat kunnen worden met haar en wat betekent dat dan voor zijn gevoelens voor Naomi? En dan kan Peter nog zoveel willen, de vrouwen nemen ook de regie over wat zij wel en niet willen met hun leven en met hem.Ondertussen wordt Ivan in beslag genomen door de vraag wat er met de hond van zijn overleden vader moet gebeuren. Hij is gek op dat beest, maar hij mag op zijn kamer geen huisdieren houden. De hond is nu tijdelijk bij zijn moeder, die tien jaar eerder van zijn vader scheidde, maar zij wil er zo snel mogelijk vanaf. Hij vindt een rustpunt bij Margareth, maar zij worstelt met de vraag wat zij als zesendertigjarige in hemelsnaam aan moet met een veel jongere man. Wat moeten haar moeder, vrienden en collega’s daar wel niet van denken?Al die vraagstukken meanderen door elkaar heen, lopen in elkaar over en komen bij elkaar als Peter en Ivan om verschillende redenen het leegstaande, nog niet verkochte huis van hun overleden vader willen gebruikten. Intermezzo is een verrukkelijk boek. De personages komen tot leven, ze worden mensen van vlees en bloed waarbij je voor de een meer sympathie voelt dan voor de ander. Net als in het echte leven. Het is een boek dat een plekje heeft gekregen tussen mijn favorieten van het afgelopen jaar.
Moederliefde – Femmy ten Cate
Femmy ten Cate is een nog onbekende Nederlandse schrijver en Moederliefde is haar debuut.Het gegeven van deze roman is bizar: Leen, een man van zevenentwintig is door zijn moeder opgesloten in een kelder. Ze komt hem driemaal daags eten brengen en vraagt dan altijd of hij weet waarom ze hem heeft opgesloten. Want pas als hij op die vraag het goede antwoord geeft, laat ze hem weer vrij. Leen heeft geen idee. Zijn zoektocht naar het antwoord op deze vraag neemt de lezer mee door zijn familiegeschiedenis. Centraal staat zijn relatie met zijn moeder en de jongere zus van zijn moeder, Leens favoriete tante Gaath. Het verhaal heeft een fijne opbouw, scenes in het nu worden afgewisseld met gebeurtenissen waarvan Leen denkt dat ze het antwoord op de vraag van zijn moeder zijn. Hij is enig kind en zijn vader is een toegeeflijke man, zijn moeder is de bepalende factor. Zij is apotheker en werkte in de familie-apotheek. In het huis achter de apotheek past zijn oma op hem en zijn neefje, de zoon van moeders broer. Leen is dol op zijn tante Gaath, een politica met uitgesproken communistische ideeën en bewust ongehuwde moeder. Haar dochtertje krijgt als baby een noodlottig ongeluk bij zijn oma thuis terwijl Leen daar aan het spelen is. In eerste instantie denkt Leen dat zijn opsluiting te maken heeft met zijn rol bij dat ongeluk. Maar dat is niet zo, niemand neemt hem iets kwalijk. Voor Leen is dit aanleiding om zijn opvoeding verder onder de loep te nemen. Daarbij blijkt hoe schuldig hij zich voelt over het ongeluk van Gaath’s dochter en omdat hij het favoriete neefje van Gaath is wordt hij door zijn moeder de weekenden naar haar in Amsterdam gestuurd om het gemis van haar dochtertje te compenseren. Dat gaat jaren zo door en gaandeweg gaat Gaath steeds meer zijn leven bepalen. School- studie- en beroepskeuzes: Leen gaat doen wat zijn tante wil. Dagen worden weken, weken worden maanden. De schrijfstijl van Femmy ten Cate is helder en tot the point, bijna zakelijk. Haar jarenlange ervaring als journalist heeft zich vertaald in aangenaam taakgebruik zonder moeilijke woorden of ingewikkelde zinnen. Door het gebrek aan opsmuk is de manier waarop duidelijk wordt waarom niemand Leen mist extra pijnlijk. De lezer begrijpt hoe de dominantie van zijn moeder en tante Gaath hem gemaakt hebben tot een eenzelvige man die sociale contacten uit de weg gaat. En ook in de kelder trekt hij zich in zichzelf terug. Dit frustreert zijn moeder waarop ze steeds aan een nieuwe fase begint waarvan ze had gehoopt dat deze niet nodig was, want ze doet dit uit liefde.Als ze hem tijdschriften geeft waarin iemand onder zijn naam artikelen schrijft over onderwerpen en plaatsen waar hijzelf van droomde, krijgt het verhaal nog een extra bizarre wending.En dan gaat bij Leen de knop om en rijst de vraag op of Leen ooit nog uit die kelder komt. Lezen, zou ik zeggen. Want Moederliefde is een fijn boek, over verstikkende familiebanden en goed voor uren ongecompliceerd leesplezier.
De Weyward-vrouwen van Emilia Hart.
Deze roman neemt de lezer mee naar het Engelse Lake District. In een pittoresk dorpje staat een eeuwenoude kleine cottage in een weelderige tuin met boven de deur de naam Weyward. Deze cottage is in 1600 van Altha en wordt in het heden geërfd door Kate van een tante die ze nooit heeft gekend. Het boek is opgebouwd uit korte hoofdstukken en vertelt afwisselend het verhaal van drie vrouwen: Kate, Violet en Altha.Met een korte proloog is het Altha die het verhaal opent. Het is 1619 en ze zit al tien dagen opgesloten in een kelder als de grendels van de deur gaan en ze wordt opgehaald om voor de rechter te verschijnen. Ze staat terecht als heks. Rond dit proces bouwt Emilia Hart de spanning goed op. Fascinerend is hoe ze verschillende personen voor de rechter laat getuigen waardoor, in combinatie met wat Altha aan de lezer vertelt, langzaam duidelijk wordt wat er nu precies is gebeurd in het dorp waar Weywardcottage staat en waar Altha woonde.Met haar verhaal geeft Emilia Hart een mooi beeld van de tijd waarin Altha leefde en hoe lastig het was om je hier als alleenstaande vrouw met een natuurlijke gave staande te houden. Want natuurlijk wilde iedereen haar kruidendrankjes, zalfjes en helende krachten hebben als ze ziek waren of een kind moesten krijgen. Tot het misgaat en iemand overlijdt. Dan het verhaal van Kate. Dat begint als ze wegloopt bij haar gewelddadige echtgenoot Simon. Ze heeft het goed voorbereid. Hij weet niets van haar geërfde huisje, ze heeft geld opzij gehouden en een telefoon gekocht die hij niet kent. Haar iPhone laat ze achter.De cottage blijkt klein en alles is oud. Er hangen afbeeldingen van insecten die haar tegenstaan en ook de zwarte kraaien in de bomen vindt ze maar niks. Maar ze heeft geen keus en begint een nieuw leven waarin ze zich steeds meer thuis voelt. Ze vindt van alles: boekjes, recepten voor kruidenmengsels dat helpt haar om stapje voor stapje de geschiedenis van het huisje en zijn eerdere bewoners te achterhalen. En natuurlijk is er altijd de vraag of Simon haar echt niet gaat vinden die een extra laag spanning geeft. Ten slotte is er de verhaallijn van Violet. Zij groeit in de jaren veertig samen met haar broer op in het landhuis vlakbij het dorp waarin de Weyward-cottage is. Ze klimt in bomen, is gefascineerd door insecten en is kwaad omdat haar broer wel naar school mag terwijl zij zelfs het landgoed niet af mag. Haar moeder is na de geboorte van haar broer overleden en ze wordt opgevoed door een nanny. Ze is nieuwsgierig naar haar moeder en af en toe vangt ze iets op dat iedereen hoopt dat ze niet net zo is als haar moeder.Op een dag komt er een neef logeren die in het leger zit en zijn verlof bij hen doorbrengt. Ze wordt verliefd op hem. Dat loopt dramatisch af en ze wordt verbannen naar Weyward-cottage. Daar ontdekt ze de geschiedenis van de Weyward-vrouwen en zichzelf. Naast Weyward is een andere terugkerende verbindende factor tussen een zwarte kraai met een witte veer als merkteken. Hij speelt in ieder verhaal een cruciale rol en geeft zo extra betekenis aan de overeenkomst tussen de Weyward-vrouwen. Ik vond het een onderhoudend boek met als sterke kant de mooie natuurbeschrijvingen en de Engelse plattelandssfeer. Ook is het leuk omdat de vrouwen geen superhelden zijn of heksen met bovennatuurlijke krachten. Het zijn vrouwen die door de eeuwen heen het op moeten nemen tegen gewelddadige mannen in hun leven. Ze maken inschattingsfouten en overleven doordat ze ontdekken welke kracht de natuur hen heeft gegeven. Mooi verhaal.
Lees verder op mijn site
