Blogpost: Elmer den Braber

Wat gebeurt er in 2015 met het boek?

30-12-2014 door Elmer den Braber 1 reactie

+4 niet meer leuk × vind ik ook leuk

Dit artikel verscheen eerder als gastblog op Wie Schrijft die blijft

"Een booktuber in DWDD en meer boek-voorspellingen voor 2015"

Een booktuber? Wat is een booktuber (spreek uit: ‘boektjoeber’) , vraag je je misschien af. Ik kom er straks op terug. Eerst wil ik even terugkomen op dit jaar. Wat is 2014 voorbijgevlogen, ongelooflijk! Ieder jaar lijken de 365 dagen weer sneller te gaan. Waarschijnlijk zal het de leeftijd zijn. Voor mij was 2014 in ieder geval een jaar om nooit meer te vergeten.
December is dan ook altijd weer de tijd dat alle lijstjes je om de oren vliegen. Weest gerust, dat zal ik je niet aandoen. Ik ga alvast vooruitkijken naar 2015. Met een lijstje. Vermomd als blog. Welke ontwikkelingen en trends kunnen we verwachten als het gaat om boeken?

En hij trof hen slapend aan
De boekenwereld was een oude, stoffige wereld, die qua ontwikkelingen op de plot van een oersaai kasteelromannetje leek waarbij de lezer heerlijk kan knikkebollen. Totdat het internet om de hoek kwam kijken en de boekenwereld als Doornroosje aantrof. Ondernemers uit andere branches zagen hun kans schoon. Amazon veroverde de Angelsaksische wereld, Bol.com pakte Nederland in.
In het begin werden de online-boekverkopers uitgelachen, maar zoals in het klassieke verhaal van de haas de schildpad zijn de nieuwkomers de oude garde mijlenver voorbijgestreefd.

Sierraden in de binnenstad
Heel veel ondernemers uit de oude wereld proberen in allerijl de opgelopen schade goed te maken, maar voor velen is het helaas te laat. En dat is heel triest, want vooral de boekhandels heb ik lief.
Een schrijnend voorbeeld is dat van een 92-jarige oud boekhandelaar uit een kleine stad. Hoewel zijn familie er alles aan had gedaan om het nieuws voor hem te verbergen, kwam hij er toch achter dat de deuren van zijn levenswerk voorgoed worden gesloten. En hij probeert er van alles aan te doen om dat te voorkomen.
Boekenwinkels zijn sieraden in de binnenstad, hebben een enorme emotionele waarde en ze zouden niet mogen verdwijnen, maar het gebeurt toch. Een leuk initiatief om de pracht van boekenwinkels te onderstrepen is ‘The Book Detectives’. Boekhandels zouden meer moeten doen met zulke ruimhartige handreikingen van lezers.
Maar hoe het ook zij, helaas zullen er ook in 2015 enkele boekhandels wegvallen en dat doet pijn.

Dikke blauwe smurf
Waar Bol.com het grote geld binnenharkt en daardoor ook een deel van de omzet van de stenen boekhandel wegkaapt, ben ook fan van bol.com. Waar heel veel concullega’s van de webwinkelgigant roepen dat hun webshop met boeken net zo’n groot en diep assortiment heeft – er wordt immers uit dezelfde voorraad bij het Centraal Boekhuis geput – en zelfs goedkoper zijn omdat ze altijd gratis verzenden, is Bol ongeëvenaard als het gaat om de mogelijkheden die de klant heeft, zoals het reviewsysteem, digitale boekenbonnen, aanbevelingen, affiliate-marketing en zakelijk bestellen en zo kan ik nog wel even doorgaan. Iedere keer dat anderen met een tussensprint proberen de dikke blauwe smurf bij te benen, is hij alweer ervandoor. Probeer dus niet te kopiëren is het devies, maar stippel een eigen, nieuwe innovatieve koers uit. Wellicht samenwerken met één van de platformen die ik verderop beschrijf?

WVBP
Waar de één de Wet Vaste Boekprijs (Wvbp) Bolsubsidie noemt, zal de ander het grachtengordelsubsidie noemen. Maar waar het om gaat is of geld dat door de Wvbp in de markt komt, ook terecht komt op de plaatsen waarvoor het bedoeld is: komen er voldoende boeken op de markt die minder winstgevend zijn, zoals boeken van talentvolle schrijvers? Daar betaalt de consument immers voor.
Is afschaffen van de Wvbp dan de juiste weg? Ik ben er nog niet over uit. Wel zou de Commissariaat voor de Media, de verantwoordelijke instantie voor de Wvbp, er beter op toe moeten zien dat (grote) uitgevers publiek aantoonbaar maken dat zij investeren in een brede beschikbaarheid, een divers aanbod en opkomend talent. Laat maar zien dat het extra geld dat in de markt zit ten goede is gekomen aan het nobele doel. Je begrijpt het al: de discussie over het afschaffen van de Wvbp zal in 2015 nog steeds oplaaien.

Kolkende Amazon
Denkend aan Holland, zie ik sinds enkele weken ook de Amazon traag door oneindig laagland gaan. Worden straks ook alle Nederlandse e-books tegen dumpprijzen aangeboden? Feit is dat e-books te duur zijn. Voor de prijsstelling van de e-book versie wordt de prijs van het papieren boek als uitgangspunt genomen. En dat is raar. Consumenten worden in het ootje genomen en het e-book zelf wordt niet serieus genomen. €8 voor een e-book van gemiddelde omvang is een hele mooi prijs, maar op dit moment wordt schaamteloos het dubbele gevraagd. Zo jaag je consumenten in de armen van piraten die schatkisten vol gestolen goederen hebben.
Amazon test nu de Nederlandse wateren. In 2015 zal de Amerikaanse reus gaan kolken en hoe dan ook voor opschudding zorgen. Hoe zal de rest reageren?

Social media
Prins internet raast ondertussen op volle snelheid verder en dat heeft ook z’n invloed op het boekenvak. Nieuwe initiatieven komen en gaan. Boekenblogs en online leesclubs schieten als paddenstoelen uit de grond en ook social media platformen/ review websites, geïnspireerd op het Amerikaanse Goodreads duiken overal op. Er isDizzie, Hebban,Wat lees jij?, MustReads, en waarschijnlijk zijn er nog wel een paar. Deze blogpost die je leest is bijvoorbeeld onderdeel van een #blogtournee, ook een relatief nieuw concept.

Aan uitgevers is in ieder geval te merken dat ze de weg weten te vinden naar de steeds invloedrijkere bloggers en reviewsites. Hoewel er natuurlijk ook bloggers zijn die het alleen voor de gratis boeken doen, zitten er echte goede recensenten die een heel hoog niveau halen. Bovendien biedt een blog een lezer veel meer interactie dan een krant of tijdschrift.

Uiteindelijk zal de crowd bepalen welke bloggers en review websites boven komen drijven. Als ik naar de laatste categorie kijk dan geef ik Hebban, vanwege de gebruiksvriendelijkheid en de mooie user interface, en Dizzie, vanwege het feit dat Wegener erachter zit, de grootste kansen, al hebben ze nog veel werk te verrichten, willen ze Goodreads zelfs maar evenaren.

Wie bepaalt wat Nederland leest?
De strijd om de lezer is losgebarsten. Wie bepaalt wat er gelezen wordt? Gedrukte media, de boekhandel, internet of TV? Televisie is de onbetwiste nummer één. Het boek dat bij Jeroen Pauw, Humberto Tan of Matthijs van Nieuwkerk aan tafel komt, is verzekerd van hoge verkoopaantallen. Daarachter woedt een felle strijd tussen de drie andere deelnemers en de macht van het internet neemt hand over hand toe.

Zoals beloofd zou ik nog terugkomen op de booktuber. Dat is iemand die boekrecensies op youtube zet. In de VS en de VK is het plaatsen van vlogs (video blogs) enorm populair, enkele boek vloggers hebben duizenden volgers! In Nederland zijn er ook boektubers, al zijn er nog maar een paar en veel van hen vloggen in het Engels. Een Nederlandstalig boekenvlog die ik zelf laatst ben tegengekomen is het youtube-kanaal van Jörgen. Met korte, scherpzinnige video’s, bestrooid met een flinke snuf humor, weet hij de kijker te boeien. Hij heeft nog maar weinig volgers, maar dat zullen er snel meer worden.

Ik denk dat er ooit, misschien zelfs al wel volgend seizoen, een booktuber aanschuift bij het boek-van-de-maand-item bij DWDD. Ben je boekblogger? Overweeg dan zeker om je blog uit te breiden met vlogs: nu is de tijd er rijp voor ­– de race begint.

Samengevat: wat worden de trends voor 2015 in het boekenland?

Meer booktubers
Er sluiten wederom enkele boekhandels
Bol.com blijft koploper
De Wvbp blijft de gemoederen bezig houden
Amazon gaat kolken E-books krijgen meer marktaandeel en worden goedkoper
De strijd om het beste review-platform barst los
De invloed van boekenbloggers neemt nog meer toe

Welke trends in 2015 zie jij voor boekenland in het verschiet?

Laat jouw mening achter!

Lees verder op mijn site