Blogpost:
HannekeSimons
Witte Muren - Psychologische roman of Oorlogsroman?
Nu kan ik mezelf heel kritisch de vraag stellen of dat eigenlijk wel uitmaakt. Misschien helemaal niet. Men ziet de cover of leest de achterflap en besluit of het boek ze aanspreek of niet. Wat maakt voor mij dit onderscheid dan zo belangrijk?
Persoonlijk denk ik dat er een stukje verwachtingsmanegement achter zit.
Speelt het boek zich af in de Tweede Wereldoorlog? Jazeker.Heeft deze gebeurtenis invloed op de karakters in het boek? Ook dat.
En toch blijf ik roepen: het is geen oorlogsroman. Een van de redenen dat ik dit doe, is omdat de oorspronkelijke versie van het boek niet eens in de Tweede Wereldoorlog afspeelde, maar hedendaags. De karakters waren feitelijk hetzelfde, het verhaal liep aardig hetzelfde. Maar ik miste iets. Ik miste de basis die mijn hoofdpersonen Alexander en Abel zo lijnrecht tegenover elkaar zou zetten dat iedereen meteen begrijpt dat het mis is tussen die twee. En zo kwam het idee in mijn hoofd. Alexander komt uit een nazi-idealen aanhangende familie en Abel is een Joodse man. Zo klaar als een klontje, iedereen begrijpt dat.
Met die kleine keuze, dat detail, vielen er ineens veel meer relaties en situaties op hun plek en bleek: dit boek had altijd in deze tijdsgeest af moeten spelen het klopte nu. De oorlog bond alle losse stukjes die ik niet verbonden kreeg in één klap aan elkaar.
En nog steeds roep ik: het is geen oorlogsroman. Waarom dan! Waarom doe ik daar nou zo moeilijk over! Nogmaals, verwachtingsmanagement. Als ik zelf een oorlogsroman oppak, verwacht ik strijd. Ik verwacht misschien kapotgeschoten straten, een dappere soldaat op reis, in gevecht. Ik verwacht gedetailleerde informatie over belangrijke data, over wapens, over kleding en rangen en voedselbonnen. Ik verwacht misschien een waargebeurd verhaal en namen waar ik later meer over op kan zoeken. En dat is niet waar Witte Muren over gaat.
Witte Muren gaat over Alexander en Abel in hun hele kleine, eigen verhaal. Het gaat over hun persoonlijke zoektocht naar de persoon die zij mogen of niet mogen zijn in deze tijd. De persoon die zij in zichzelf niet meer herkennen. Het gaat over hun angsten en twijfel, hun hoop en drang naar veiligheid. Een zoektocht die zich vrijwel in zijn geheel binnen vier (witte) muren afspeelt. Je duikt zo diep in de karakters zelf en in hun gevoel, dat er weinig ruimte over blijft voor de details van de oorlog die om deze twee weggestopte mannen heen afspeelt.
Vandaar mijn keuze. Witte Muren is een psychologische roman.
Maakt het aan het einde van de dag nou zoveel uit waarom ik daar voor koos? Misschien niet. Het belangrijkste blijft, dat de lezer er van mag genieten. Of ze het nou als psychologische roman of oorlogsroman willen zien.
