Varlam Sjalamov bracht tweeëntwintig jaar in Russische strafkampen door, waarvan zeventien jaar in de mijnstreek van Kolyma, het sovjetequivalent van Auschwitz. Miljoenen mensen stierven er onder vreselijke omstandigheden. In Berichten uit Kolyma vertelt Sjalamov over het bestaan in deze hel op aarde, te midden van volstrekt gewetenloze criminelen, in de verschrikkelijke mijnen of in de taiga, bij temperaturen tot zestig graden onder nul. 'Kolyma: een prachtige planeet, twaalf maanden winter en verder een lange zomer' was een gevleugelde uitspraak van de kampbewoners.
In 1953, na zijn terugkeer, schreef Sjalamov de Berichten uit Kolyma, maar ook met verbijsterende distantie en humor het ondraaglijke bestaan in de kampen. Berichten uit Kolyma dat pas in 1982 officieel in Rusland mocht verschijnen, is ook zoveel jaar na dato een overweldigend document en een verpletterende leeservaring.