Op 5 mei 1945 beklommen Nederlandse meisjes Canadese tanks. Zo was de bevrijding. Klopt. En niet. De bevrijding begon op 14 september 1944 in Limburg en eindigde op 22 augustus 1945 in Nederlands-Indië. Bij Maastricht liep op die 14de september een ondergedoken jood op een tank af en riep: 'I am a jew!' Iets later knalden in Nijmegen kleine jongens in het bos gevonden wapens leeg. In Auschwitz zag een meisje Russen in witte pakken binnenkomen en eentje beloofde haar een stuk chocola. In Amsterdam schoot op 8 mei een verzetsman met zijn stengun per ongeluk een makker dood. Achttien ooggetuigen vertellen over 'hun' bevrijding, opgetekend door de gevoelige pen van Martin Schouten.
Tegelijkertijd werden zo'n 150.000 Nederlanders gevangengezet. NSB'ers, SS'ers en colloborateurs belandden in concentratiekampen, fabrieken, gevangenissen, scholen en schuren, waarin het nauwelijks anders toe ging dan in de Duitse kampen. Op zes van die plekken tilt Schouten de deken op waarmee deze 'achterkant van de bevrijding' is toegedekt. Het verdriet van Nederland, zo zou je dit boek ook kunnen noemen.
