De kiem speelt zich af op een klein groen eiland. De roman begint in de varkensstal op de boerderij van Karl Li. Terwijl een zeug haar jongen baart, komt een vreemdeling op het eiland aan, Andreas Vest, een nerveuze man die psychische problemen heeft na een ernstig arbeidsongeval. Niemand weet wie hij is en de eilandbewoners, die leven in een kleine, evenwichtige gemeenschap, staan sceptisch tegenover hem. En met de komst van deze mentaal onstabiele vreemdeling op het eiland wordt het evenwicht plotseling verstoord. Als Inga, Li’s dochter, dood wordt aangetroffen, twijfelt niemand eraan dat Andreas de moordenaar is.
Op hetzelfde moment dat de zeug die net biggen heeft gebaard gek wordt en haar eigen jongen begint aan te vallen, starten de eilandbewoners de jacht op Andreas. Te laat worden de wrekers zich bewust van hun eigen agressie en schuld, waarna ze proberen hun misdaad te rechtvaardigen. In de rode schuur van Karl Li komen de eilandbewoners samen om in het reine te komen met hun daad.
Op sublieme, soms humoristische wijze en met een luchtige toon laat Vesaas zien hoe woede, wreedheid en groepsdynamiek menselijk handelen primitief en dierlijk kunnen maken.
Tarjei Vesaas (1897-1970) wordt beschouwd als een van de grootste Noorse dichters en romanschrijvers van de twintigste eeuw. Hij debuteerde in 1923 en publiceerde tweeëntwintig romans, vijf verhalenbundels en zes dichtbundels. Overkoepelende thema's in zijn werk zijn eenzaamheid, schuld en de strijd tussen constructieve en destructieve krachten in de mens. Hij werd regelmatig genoemd als kanshebber voor de Nobelprijs voor Literatuur, en won de prestigieuze Nordic Council Literature Prize.
Vóór De kiem (uit 1940) stond Tarjei Vesaas bekend om het schrijven van realistische romans en korte verhalen. Maar met dit boek kwam er een verandering van stijl in zijn auteurschap, waarbij hij de stap naar allegorie zette, meer onderscheidend werd en zijn stem vond in wat men symbolisch modernisme zou kunnen noemen. De kiem onderscheidt zich als een van de echt grote Vesaas-romans.