De noodzaak van het overbodige bevat een ruime keuze uit Sybren Polets niet eerder gepubliceerde invallen, notities, anekdotes en mini-essays, aangevuld met enkele fragmenten uit de bundel Crito, ik ben de literatuur nog een haan schuldig (1986). Tezamen vormen zij een hartstochtelijk antidotum tegen de blik waarmee in de huidige tijd naar het nut van kunst wordt gekeken. Spelenderwijs verkent Polet de grenzen van het bekende om de waarde van het onbekende te ontdekken. Zijn boek is een warm pleidooi voor de hogere nutteloosheid van de creativiteit.
Korte beschouwingen en flitsende aforismen wisselen elkaar af, en citaten uit het werk van grote schrijvers larderen het geheel. De noodzaak van het overbodige, met een boeiend nawoord van Laurens Ham, is prikkelende literatuur voor echte lezers.