Jan Brokken groeide op in Rhoon, een Zuid-Hollands dorp dat sinds de oorlog een geheim met zich meedraagt. Door sabotage vindt in 1944 een Duitse soldaat de dood. De vergelding van de moffen is verschrikkelijk: zeven mannen uit Rhoon worden geëxecuteerd, hun vrouwen en kinderen uit hun huis verdreven, haven en goed in brand gestoken. Wie pleegde de aanslag op de Duitse soldaat? Waarom? Of was het toch een dom ongeluk met fatale gevolgen? Tot op de dag van vandaag maken de dorpsbewoners elkaar verwijten. In De vergelding reconstrueert Jan Brokken de gebeurtenissen aan de hand van duizenden pagina's processtukken, getuigenverhoren en 185 interviews met betrokkenen. Net als hij denkt te weten hoe het zit, krijgt het verhaal een compleet andere wending.
Dit verhaal over dit dorp in tijden van oorlog geeft maar weer eens aan hoeveel impact oorlog, bezetting, heeft en hoe verschillend mensen reageren; door eerdere verhoudingen (geloof, klasse of bezit) in die nieuwe situatie, met andere machtshebbers, met de onvrijheid. Jan Brokken schrijft dat verzet niet populair was in de oorlog, dat de ondergrondse met een bang oog werd bezien en tegen het einde zelfs met een boos. Hij vertelt dat de angst voor represailles in de herfst van 1944 snel toenam en uitgroeide tot een collectieve psychose begin 1945. Het drama bij Het Sluisje specifiek, en de bezetting van het dorp aan zich, heeft geleid tot vele individuele trauma’s in alle geledingen. Een collectief drama zonder rechtvaardigheid. Bewonderingswaardig hoe dit verhaal is opgetekend. Enige kanttekening is dat ik meermalen in de war raakte met de vele personen die ten tonele verschijnen, waardoor ik vaak terug moest zoeken wie nu wie is, en of iemand al eerder was geïntroduceerd.