Waarom ontroeren schoonheid en kunst ons? Hoe kunnen we in drie dimensies zien? Waarom voeren mannen oorlog? Hoe kunnen we iets onthouden en waar blijven die herinneringen? Wat is het geweten? Waarom is nadenken over ons eigen bewustzijn zo moeilijk? Om deze en talloze andere vragen over de geest te beantwoorden gaat de auteur te rade bij verschillende vakgebieden, waaronder biologie, psychologie, economie, taalkunde en filosofie. Zijn uitgangspunt is de natuurlijke selectie: onze geest heeft zich ontwikkeld om problemen te kunnen oplossen. Pinker ziet de geest als een 'systeem van organen om te calculeren' een systeem dat onze voorouders in staat stelde om dingen, planten, dieren en elkaar te begrijpen en te manipuleren.
Wars van modieuze ideeën maar met een open oog voor de laatste onderzoeksresultaten geeft Steven Pinker een ongekend breed en grondig beeld van de menselijke geest. Hoe de menselijke geest werkt is een uitdaging aan iedereen die wil weten hoe en waarom wij kunnen denken.