Dominees waren er altijd geweest aan het hof van de Oranjes, maar in de negentiende eeuw kwamen ze voor het eerst in dienst van koningen. Onder invloed van staatkundige, (kerk)politieke en maatschappelijke veranderingen en ontwikkelingen binnen de Oranjefamilie zelf veranderden ook taak en functie van de hofprediker. Janneke de Jong onderscheidt hierin drie fasen. Koning Willem I benoemde niet alleen Waalse hofpredikers, zoals gebruikelijk, maar ook predikanten uit de Nederlandse Hervormde Kerk, die hij inzette voor zijn kerkpolitiek. Onder Willem II was er weinig aandacht voor hen. Het hofpredikerschap functioneerde sinds 1853 vooral binnen het kader van de expliciet protestantse profilering van de koning en zijn hof. Onder Koning Willem III en koningin Emma ontstond een naar meer binnen gericht, persoonlijk getint hofpredikerschap met het accent op de prediking. Hofpredikers in de negentiende eeuw biedt een bijzondere inkijk in het hofleven en geeft de negentiende-eeuwse hofpredikers een gezicht.
