Een roman uit de onderduik
Jacques Presser
Is het een dagboek of een roman? Een sensationele vondst was Homo submersus zeker: een verslag uit de onderduik, in dagboekvorm geschreven door Jacques Presser, een van Nederlands grootste historici.
Met Ondergang schreef Jacques Presser in de jaren zestig op onnavolgbare wijze over de jodenvervolging in Nederland. Presser zelf had de oorlog als onderduiker overleefd, maar verloor bijna zijn gehele familie, onder wie zijn vrouw. Bijna niemand wist dat hij tijdens de oorlog een boek over de onderduik had geschreven. Homo submersus (‘de ondergedoken man’) is een roman in dagboekvorm, die zo dicht tegen de werkelijkheid aanleunt dat hij als een autobiografie kan worden gelezen. Naast zijn eigen ervaringen heeft Presser in zijn verhaal berichten van andere onderduikers en verzetsmensen verwerkt. Dit alles kan al spectaculair worden genoemd, maar belangrijker nog is dat Homo submersus een meesterwerk is: beklemmend, ontroerend en bij vlagen zelfs geestig.
Met een inleiding en wetenschappelijke verantwoording door Nico Markus. Nico Markus is historicus en was lange tijd leraar aan het Vossius Gymnasium in Amsterdam, de school van Presser zelf.
Over de auteur
Jacques Presser (1899-1970) was schrijver en dichter en hij behoorde tot de grootste historici die ons land gekend heeft. In 1957 schreef hij het boekenweekgeschenk De Nacht der Girondijnen over het drama van de jodenvervolging. Met deze indringende novelle, die over de hele wereld vertaald werd en op lezers vandaag de dag nog altijd diepe indruk maakt, vestigde Presser zijn naam als literator.