Wie waren de Duitsers die hun Joodse medemensen hielpen, meestal met gevaar voor eigen leven, terwijl de meesten van hun landgenoten de andere kant opkeken of bijdroegen aan de nazimisdaden?
Zelfs in de meest duistere tijden zijn er altijd dappere mensen die hun medemenselijkheid laten prevaleren boven eigenbelang en haat. Terwijl de meeste Duitsers zich juist afzijdig hielden of de Jodenvervolging actief of passief ondersteunden, behielden sommigen wel hun menslievendheid.
Van een intellectuele schrijver tot een vrouwelijke dierenarts en van een ingenieur tot een politiek gevangene in Auschwitz, allemaal groeiden zij uit tot onbaatzuchtige mensenredders. In tegenstelling tot Oskar Schindler zijn andere Jodenhelpers uit Hitlers Derde Rijk echter relatief onbekend gebleven.
Toen in 1933 Joden uit Duitse overheidsdienst werden ontslagen, schreef pacifist Armin T. Wegner een brief aan Hitler waarin hij protesteerde tegen diens antisemitisme. En Gustav Schröder, de kapitein van passagiersschip St. Louis, trachtte zijn Joodse passagiers naar een veilige bestemming te brengen, ver weg van hun Duitse vaderland aar ze als paria’s werden behandeld.
Bewapend met een automatisch pistool voorkwam ingenieur Hermann Gräbe dat zijn Joodse medewerkers tijdens een bloedige razzia werden afgeslacht. En gravin Maria von Maltzan verborg in haar Berlijnse woning vele Joodse onderduikers en hielp hen het land ontvluchten. En zo waren er veel meer, vaak nauwelijks bekende, helden.
Tweede Wereldoorlog-deskundige en publicist Kevin Prenger deed uitgebreid onderzoek naar deze geschiedenissen en bracht ze samen in In de schaduw van Schindler. Hij toont aan dat het kwaad niet altijd zegeviert.
Kevin Prenger (1980) is hoofdredacteur van TracesOfWar.nl, het grootste Nederlandstalige online naslagwerk over WO2 en schrijft voor Historiek.net. Eerder publiceerde hij bij Just Publishers de bundel Meer dan alleen Auschwitz. Dit boek kreeg unaniem lovende recensies