Deze indrukwekkende en vlot geschreven roman gaat over een van de meest oorspronkelijke vrouwelijke personages in de Victoriaanse literatuur, Margaret Hale. Elizabeth Gaskell creëerde haar om de stereotype rol van de vrouw in de 19e eeuw te bekritiseren. De titel die Gaskell in eerste instantie aan de roman had gegeven was dan ook 'Margaret Hale', maar onder druk van haar uitgever Charles Dickens wijzigde zij die naar ' Noord en zuid' verwijzend naar een van de belangrijkste thema's van het boek, namelijk het contrast tussen het zuidelijke platteland en het geïndustrialiseerde noorden van Engeland. In 'Noord en zuid' verweeft Gaskell op vakkundige wijze een meeslepend liefdesverhaal met een botsing tussen sociale rechtvaardigheid en winstbejag. De suggestie dat de roman een sociaal bewogen 'Pride and Prejudice' is, is wel degelijk steekhoudend.
