Op eigen houtje van Jessica Merkens biedt een bijzondere en unieke inkijk in de Nederlandse schaatshistorie van vrouwen, van 1890 tot heden. Al tien jaar rijdt marathonschaatser Jessica Merkens in het landelijke vrouwenpeloton, waarbij ze meerdere keren op het podium stond en vijf keer bij de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee over de eindstreep ging. Maar de echte Elfstedentocht, die reed ze nog nooit. Het verlangen is groot omdat er de eerstvolgende keer voor het eerst een officiele vrouwenwedstrijd verreden wordt. De kans erop wordt echter elke winter kleiner. Nieuwsgierig naar waar haar eigen fascinatie voor schaatsen en de Elfstedentocht vandaan komt gaat ze op zoek naar de geschiedenis van vrouwen in de Tocht der Tochten. Het leidt haar naar het einde van de negentiende eeuw en ze stuit op de ongelooflijke verhalen van haar voorgangsters. Zij gingen niet alleen de strijd aan met de vermoeidheid en de elementen, maar ook met vooroordelen en de verwachtingen die de maatschappij van hen had. Het resultaat is Op eigen houtje, een bloemlezing van de avonturen van echte schaatsheldinnen, waarin Jessica Merkens de Nederlandse schaatsgeschiedenis en de emancipatie in de sport vervlecht.
