Tristana

Tristana, vooral vermaard geworden door de nogal afwijkende verfilming van Buñuel, is een in 1892 geschreven roman van de Spaanse schrijver Pérez Galdós. Na de dood van haar ouders belandt Tristana op negentienjarige leeftijd in het huis van de bijna veertig jaar oudere Don Lope, een vriend van haar overleden vader. Ze krijgen een verhouding, die tijdelijk onderbroken wordt door de komst van Horacio, een schilder. Deze bevrijdt Tristana uit haar psychische isolement. Het wordt een kortstondige, maar hevige liefdesrelatie. Maar dan verdwijnt door een samenloop van omstandigheden Horacio uit haar leven. Als hij na een paar jaar terugkeert, zijn beiden zo veranderd dat van een weer opnemen van de draad geen sprake is. Tristana trekt zich terug in artistieke bezigheden en vergeestelijkt zo dat het nauwelijks tot haar doordringt dat Don Lope haar voor het huwelijksbootje gestrikt heeft. Buitengewoon knap slaagt Gardós erin de evoluering van de diverse karakters te verbeelden. Tristana ontwikkelt zich van popvrouwtje tot een ware Santa Teresa, Don Lope van Don Juan tot Don Quijte, terwijl Horacio uiteindelijk een soort ´bobo´ blijkt te zijn. Nergens vervalt Galdós tot een zwart-wit kader. Wat in Tristana gebeurt, wordt bepaald door het lot. Niemand heeft schuld. Iedereen heeft schuld in dit tijdloos meesterwerk.
De schrijver ervan werd in 1843 geboren. In 1867 verscheen zijn eerste roman en dat was het begin van een zeer lange, uiterst gevarieerde literaire carrière. Het werk laat zich overigens in geen stroming onderbrengen. Pérez Galdós was een reus die elke stof die hij aangreep verwerkte tot machtige literatuur, die tot vandaag ongebroken overeind is gebleven.