De geschiedenis is niet alleen bepaald door heersers en helden, maar evenzeer door denkers. Sommige boeken veranderen niet alleen de manier waarop we tegen onszelf aankijken, ze veranderen ook de wereld. Boeken kunnen leiden tot felle polemiek, aanzetten tot oorlog en revolutie, ze kunnen verlichten en troost bieden.
De teksten die Meulenhoff koos voor de serie Grote denkers gaan vaak al eeuwenlang mee, ook omdat ze eeuwige thema's behandelen. Het debat dat Charles Darwin eind negentiende eeuw aanzwengelde over de natuurlijke selectie en de oorsprong van de mens laait ook nu op, als gelovigen niet de evolutieleer maar de schepper in het onderwijscurriculum willen. Iedereen die zich druk maakt over de grenzen van de vrijheid van meningsuiting en tolerantie kan veel leren van de verhandelingen van John Stuart Mill en Voltaire. In de huidige discussie over de Nederlandse identiteit biedt Nederlands geestesmerk van Johan Huizinga uitkomst. En ook moderne opvoeders, zo geplaagd door onzekerheid, kunnen te rade gaan bij de lessen die Erasmus in de zestiende eeuw aan ouders gaf.