Keurtroepen van Euterpe (1957) is geschreven kort na Het eerste en het laatste, en dit werk toont een andere kant van Vestdijk. Ging het de schrijver in het eerdere werk vooral om individuele impressies te objectiveren tot een samenhangend esthetisch concept, in deze bundel presenteert hij zijn visies zo subjectief en gekleurd mogelijk; de esthetiek staat hier niet op de eerste plaats. Niet afgeleid door de smaak van anderen (tenzij in provocerende zin) verdedigt hij met verve opinies over Bach, Mozart, Beethoven, Chopin, Mahler, Reger, Debussy en Strawinsky met een kennis van de muziek en een schrijverschap die deze opstellen voor Vestdijk-geïnteresseerden net zo belangwekkend maken als voor muziekliefhebbers.
De originaliteit en grondigheid van Vestdijk's muziekstudies maken De verzamelde muziekessays tot een waardevol deel van zijn indrukwekkende oeuvre.