'Waan en willekeur' is een aangrijpende verhalenbundel waarin zes verschillende momenten uit de Tweede Wereldoorlog worden geschetst. De lezer maakt niet alleen kennis met de kille Nederlandse soldaat uit het openingsverhaal 'Voorbij de catacomben', de aandoenlijke kleuter Xavier in 'Kuuroord' en de tragische jongeling Arthur Rosenthal in het ondergangsverhaal 'Endlösung', maar ook met de raadselachtige protagonist Johan Kasper Schmitt van de surrealistische novelle 'Acte gratuit', de desolate Duitse militair Karl Weissmann uit 'Kétyner Graben' en de opstandige adolescent Wessel Holslag uit het verzetsdocument 'Aankomst in Arcadië'. Het zijn personages die de lezer niet onberoerd zullen laten.
JTB Jansen (Amsterdam,1955) studeerde literatuurwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. In 1985 debuteerde hij met de novelle 'Voorbij de catacomben', die in herziene versie in deze bundel terugkeert.