De Jodenvervolging in Nederland wordt geassocieerd met nazivernietigingskampen en gaskamers. Van de grote Joodse leefgemeenschappen en de moord op de Joden in Oost-Europa weten we veel minder. Het heet tegenwoordig ‘Shoah door kogels’. Die begon ruimschoots voordat de gaskamers hun vernietigende werk aanvingen. Toen in West-Europa de deportaties begonnen, waren in Oost-Europa al meer dan een miljoen Joden door kogels vermoord.
De lange afscheidsbrief van Willy Lindwers opa Wolf, geschreven in het Jiddisj tijdens de onderduik in Varsseveld, waarin hij verhaalt over de lotgevallen van de familie en het Joodse volk, en de recente, onthutsende vondsten in Oekraïne op de plaats waar zijn oma Ryfka werd vermoord, deden hem besluiten het verhaal van Wolf en Ryfka te reconstrueren en daarmee zijn eigen familiegeschiedenis te ontdekken. Deze kroniek verbindt de beide Shoahs aan één familie, een ontroerend testament dat samenkomt bij zijn Amsterdams-Joodse familie.
Willy Lindwer (Amsterdam, 1946) is documentairefilmer, fotograaf en auteur. Hij studeerde aan de Filmacademie in Amsterdam. Lindwer verwierf internationale bekendheid met onder andere De laatste zeven maanden van Anne Frank. Hij heeft veel films en een aantal boeken over de Tweede Wereldoorlog en de Jodenvervolging op zijn naam staan en ontving voor zijn werk diverse prijzen, waaronder een internationale Emmy Award en een Gouden Kalf. Hij woont tegenwoordig met zijn vrouw in Jeruzalem.
‘Schitterend, schrijnend, aangrijpend. Mooi hoe de schrijver op zijn eigen filmwerk terugkomt, heel zinvol.’
Guus Luijters