Voorleestip: de hele wereld in een prentenboek
Een goede ontwikkeling en een leven lang leesplezier begint bij voorlezen. Hebban en De Nationale Voorleesdagen organiseren daarom samen de Voorleeschallenge en tippen elke woensdag een prentenboek. Voortaan is het #woensdagvoorleesdag!
De gele ballon
Auteur en illustrator: Charlotte Dematons
Uitgeverij: Lemniscaat
Dit prentenboek van Charlotte Dematons heeft geen tekst en een verhaal lijkt te ontbreken. Maar de goede kijker ontdekt al snel dat de verschillende platen van de stad, de woestijn, het oerwoud en de zee iets met elkaar te maken hebben. Telkens opnieuw duikt er een blauw autootje op, een fakir op een vliegend tapijtje, een boef in gevangenistenue en een gele ballon. Jong en oud zullen met plezier op zoek gaan naar deze terugkerende elementen en zo zelf het verhaal reconstrueren.
In De gele ballon toont Charlotte Dematons zich niet alleen een meesteres in het scheppen van sfeer – zij heeft in dit boek ook talloze kleine grapjes verwerkt. Niels Holgersson, de Baron von Münchhausen, Pippi Langkous, Toetanchamon, de kerstman, Repelsteeltje en vele andere bekende figuren uit de (kinder)literatuur wandelen vrolijk over de pagina’s en maken dit prentenboek een feest van herkenning.
#woensdagvoorleesdag
Charlotte Dematons staat bekend om haar zeer gedetailleerde illustratiewerk en vertelt op haar website dan ook dat ze wel anderhalve maand over een bladzijde doet. Naar elk nieuw werk wordt reikhalzend uitgekeken, maar het boek dat haar grote doorbraak betekende, De gele ballon, heeft nog niets aan populariteit en vertelkracht ingeboet. Het is inmiddels al meer dan twintig jaar in druk! Het is een tekstloos prentenboek, maar desondanks zijn er honderden verhalen te vertellen aan de hand van De gele ballon, zo niet meer. Op elke vierkante centimeter staat iets nieuws, zit een personage uit de kinderliteratuur verstopt, bevinden zich mensen, dieren en natuur. Je reist letterlijk de hele wereld over, waarbij elke pagina die je omslaat je meeneemt naar een nieuwe omgeving.
Elke plaat, die uit twee opengespreide pagina's bestaat, heeft een eigen dichtheidsgraad. De woestijn is rustig, met veel open vlaktes zand waarmee Dematons ook echt de uitgestrektheid ervan weet te vangen. Daarentegen krioelt het in de stad van de mensen – op de fiets, in de auto, lopend met een hond, op terrasjes, winkelend en nog veel meer. Omdat je boven de platen zweeft, zoals de gele ballon die je op elke pagina terug kunt vinden, heb je een uniek overzichtsbeeld dat de fantasie van kinderen alleen nog maar meer zal stimuleren. Elke opengespreide plaat staat garant voor uren zoekplezier, want er is te veel om in één keer te zien. Ook voor de meebelevende volwassene is het een uitdaging om alles te vinden dat Dematons verstopt heeft.
Een tekstloos prentenboek voorlezen lijkt onbegonnen werk, maar zodra je het boek openslaat, word je meegenomen door het verhaal en lijk je op bijna natuurlijke wijze met elkaar te gaan praten. De gele ballon is dan ook een uitnodiging tot een gesprek, in plaats van eenrichtingsverkeer. Je kunt niet anders dan elkaar wijzen op alles dat er gebeurt en fantaseren over hoe dat zo gekomen is of hoe het af zal lopen. Voor je het weet bedenk je hele levens voor de personages die je tegenkomt. Ook de terugkerende elementen vertellen een eigen verhaal, zoals de gele ballon die de wereld over reist, of de boef in gevangenistenue die overal weer streken uithaalt. Er is een goede reden waarom dit prentenboek al twintig jaar in druk is; je raakt werkelijk nooit uitgekeken.
Thema's
Zoeken, tekstloos prentenboek, wereld, reizen, natuur, mensen, maatschappij
Leeftijd
De gele ballon introduceer je het beste bij kinderen vanaf vier jaar, wanneer hun taalontwikkeling goed genoeg is om in woorden uit te kunnen drukken wat ze bedenken, en hun eigen verhalen te vertellen. Zo krijg je een fijne interactie met je (voorlees)kind.
Hoe lees je dit voor?
Tekstloze prentenboeken schrikken voorlezers nog weleens af, maar tekstloos betekent in feite tekstrijk: er is geen limiet aan wat je bedenken kunt, de verhalen die je samen kunt creëren. Daardoor pak je De gele ballon telkens weer opnieuw op zonder dat het ooit saai wordt. Laat kinderen hun verhaal bedenken, bedenk het samen of bedenk het zelf als je een (voorlees)kind hebt dat liever luistert. Als ze ouder worden, kun je ze naast de grapjes van Dematons ook wijzen op de personages uit de kinderliteratuur – introduceer de klassiekers die nog gaan komen en waar je kind verliefd op zal worden, zoals Pipi Langkous of Niels Holgersson. Vertel ze over het belang om voor de natuur te zorgen, voor mensen om voor elkaar te zorgen, over waar hun eten vandaan komt en over de rijke geschiedenis van de wereld. De gele ballon loopt over van mogelijkheden.
De Voorleeschallenge
Voorlezen kent veel voordelen: de band met je kind wordt sterker, hun woordenschat en tekstbegrip worden beter, hun empathisch vermogen groeit en je kind ontwikkelt een beter taalgevoel. De Voorleeschallenge focust op kinderen van 0 tot en met 6 jaar en helpt jou om leuker en meer voor te lezen aan je kind. Ga samen de uitdaging aan op Hebban en laat je inspireren door onze wekelijkse prentenboekentips
Volg #woensdagvoorleesdag ook via Instagram en kijk voor meer voorleesmotivatie op de website van De Nationale Voorleesdagen