Voorleestip: mensen kijken vanuit een ander perspectief
Een goede ontwikkeling en een leven lang leesplezier begint bij voorlezen. Hebban en De Nationale Voorleesdagen organiseren daarom samen de Voorleeschallenge en tippen elke woensdag een prentenboek. Voortaan is het #woensdagvoorleesdag!
Ooz
Auteur en illustrator: Milja Praagman
Uitgeverij: Leopold
Vandaag gaan Mereltje en papa samen mensen kijken in de OOZ. Mereltje vindt dat mensen maar rare veren hebben en ze zit vol vragen. Kunnen mensen fluiten? Waarom rijden ze in van die gekke kooitjes rond? Waar maken ze hun nest en overwinteren ze ook in het zuiden? Mereltje en papa zijn gek op mensen, en het liefst wil Mereltje een mens voor haar verjaardag, maar of dat wel kan?
#woensdagvoorleesdag
Het is bijzonder hoe prentenboekmaker Milja Praagman telkens een geheel nieuw verhaal weet te scheppen door dezelfde ingrediënten te gebruiken: dieren, kleine kinderen, fantasie en kleur. Haar prentenboek Ooz heeft bovendien een bijzonder perspectief, dat je dwingt om anders naar de mensheid en onze plaats in de wereld te kijken. Voor de flexibele geest van kinderen zal dat geen enkel probleem zijn, maar voor de voorlezer creëert het verwondering en zo ontsluit je als volwassene in dit prentenboek een geheel eigen betekenislaag. Het begint bij de titel. Waar 'ooz' voor staat, ontdek je pas op de tweede pagina. Merel en haar vader gaan samen de poort door, op bezoek in de Ooz. Ze gaan mensen kijken. Wanneer ze langs de muur vliegen en aan de andere kant 'zoo' in grote letters boven de poort staat, valt het kwartje. Het zet de toon: dit perspectief is volledig omgedraaid. Het zorgt ervoor dat je anders kijkt naar dat wat volgt.
Milja Praagman heeft een opvallende, eigen illustratiestijl met grote kleurvlakken en platen waarop veel gebeurt. Overal zie je lijntjes, patronen, natuur, dieren en natuurlijk de mensen die Merel en haar vader bekijken. In eerste instantie valt het daarom misschien helemaal niet op dat er veel herhaling te vinden is. Elke pagina bevat een aantal vaste elementen om telkens opnieuw te zoeken, van mensen en dieren tot teksten. Daarnaast maakt elke illustratie in Ooz duidelijk hoeveel Milja Praagman van dieren houdt. Naast Merel en haar vader duiken op elke pagina wel een paar honden, een kat en een aapje op. Ze worden vergezeld van andere dieren zoals bijen, konijnen, molletjes en natuurlijk de dierentuindieren. Zelfs midden in de stad laat de illustrator zien dat er overal leven om ons heen is, waartussen wij een plaats hebben. Wel nemen we duidelijk erg veel ruimte in, overal waar we zijn is het druk en vol.
De tekst van dit prentenboek bestaat uit de dialoog tussen Merel en haar vader. Zij stelt vragen over mensen en papa geeft met veel kennis van zaken antwoord. Zo weet hij te vertellen dat mensen net als vogels kunnen fluiten. 'Als ze vrolijk zijn, of om te laten horen dat ze eraan komen. Om indruk te maken of gewoon om de stilte te verjagen.' Merel kijkt haar ogen uit bij de snelweg vol auto's en het soort nesten dat we bouwen. Ze zou zelf wel een mens willen, maar helaas is mama allergisch. De tekst is telkens maar een paar regels per pagina, die je als voorlezer makkelijk kunt voorlezen terwijl het kind kijkt en speurt. Ze leren daardoor wat over hun eigen mensensoort, maar ook over de plaats van de mens in de natuur. Na een mooie dag vol mensen kijken is het avond geworden. Er zijn bijna evenveel sterren als huizenraampjes te zien aan de hemel. Merel keert terug naar de dierentuin om lekker te gaan slapen, waardoor dit prentenboek goed in te voeren is als afsluiter van het bedritueel van je (voorlees)kind.
Thema's
Dieren, grenzen, mensen, perspectief.
Leeftijd
Je kunt Ooz vanaf een jaar of drie al voorlezen. De tekst is niet al te moeilijk en er is een mooie balans tussen de kijktijd en de voorleestijd van een pagina, zodat het ook voor te lezen is aan kinderen die wat minder goed kunnen stilzitten. Er is genoeg te beleven en het verhaal wordt eenvoudig gehouden. Er zitten veel subtiele lagen in waar je dieper op in zou kunnen gaan, maar dat bewaar je het beste voor wat oudere kinderen.
Hoe lees je dit voor?
Met dit prentenboek heb je uren plezier. Lees het de eerste keer voor het verhaal en blader dan direct terug om te zien welke herhalingen je samen kunt vinden. Stel vragen aan je (voorlees)kind over de mensen en de dieren die je ziet, over de vragen die Merel aan haar vader stelt en de antwoorden die hij geeft. Introduceer thema's als mens en natuur, de verschillen en gelijkenissen tussen ons en de vogels en hoe het is om door de ogen van een ander dier te kijken. Misschien kun je wel een gedachte-experiment starten en proberen de mens te zien vanuit het oogpunt van een nijlpaard, een giraf of een leeuw. Dat is interessant!
De Voorleeschallenge
Voorlezen kent veel voordelen: de band met je kind wordt sterker, hun woordenschat en tekstbegrip worden beter, hun empathisch vermogen groeit en je kind ontwikkelt een beter taalgevoel. De Voorleeschallenge focust op kinderen van 0 tot en met 6 jaar en helpt jou om leuker en meer voor te lezen aan je kind. Ga samen de uitdaging aan op Hebban en laat je inspireren door onze wekelijkse prentenboekentips
Volg #woensdagvoorleesdag ook via Instagram en kijk voor meer voorleesmotivatie op de website van De Nationale Voorleesdagen