Waarom heeft mijn lokale bib dit boek niet???

‘t Hooge Nest stond al een tijdje op mijn mentale ‘to read’-lijstje. Maar aangezien mijn lokale bibliotheek dit boek om onbegrijpelijke redenen niet in collectie heeft, stelde ik het steeds weer uit om het eens te bestellen of ervoor om te rijden… Wat ben ik blij dat ik uiteindelijk toch de moeite gedaan heb!

Iedereen, zelfs hier in België, kent het verhaal van de familie Frank; weinigen kennen echter het verhaal van de familie Brilleslijper. Zeer jammer, want dit is een verhaal dat het net zo zeer verdient om verteld te worden. Tussen haakjes: zeer boeiend hoe op een gegeven moment de levens van beide families verweven worden. Kortgeleden las ik ‘Het Achterhuis’, en de twee relazen vullen elkaar zo mooi aan…

‘t Hooge Nest valt uiteen in twee stukken. Het eerste deel, waarin er wordt ondergedoken, verstopt, gevlucht, maar waarin er ook plaats blijft voor muziek en gezinsgeluk. Er wordt best veel aandacht geschonken aan kunst, en dat is een wereld die mij persoonlijk niet zo ligt. Het proberen beschermen van mensenlevens daarentegen, dat gaat iedereen aan en raakt ook iedereen. Hier raak je dus al diep onder de indruk van de moed en vindingrijkheid van de familie Brilleslijper. Ik vroeg me echt af hoe ze dit zo lang ongemerkt hebben kunnen volhouden, want wat ze deden was zo verschrikkelijk risicovol… Chapeau!

Maar dan komt het tweede deel, waarin de zussen alsnog, met het laatste transport nog wel, in de kampen belanden. Deze hoofdstukken voelen als een draaikolk, die je steeds verder en verder meezuigt naar beneden. Telkens wanneer je denkt dat de bodem bereikt is, wordt er nog een heel nieuw niveau van waanzin geopend. Aantallen gevangenen die blijven oplopen tot het hallucinante toe. Nog meer luizen, wantsen, vlooien en infecties. Een overvolle tent die inzakt. Lichamen die steeds verder creperen. Moederharten die onophoudelijk bloeden door gemis van en onzekerheid over hun kindjes. Je zit er als lezer helemaal in en raakt er niet meer uit. Telkens weer denk je dat het niet erger kan; telkens wordt het nog erger. Het lichaam van een mens is zo ongelofelijk taai; de wil van een mens om te overleven is dat nog meer.

De reünie van de beide gezinnetjes op het eind is zo prachtig beschreven: de angst van de zussen (‘Zullen ze ons nog kennen? Zullen ze niet schrikken? Zijn ze er überhaupt nog? Hoe leven we ooit weer een gewoon leven?’), en dan uiteindelijk de ontlading: man en kinderen, allemaal veilig. Maar deze mensen moeten voor de rest van hun leven getraumatiseerd geweest zijn zoals ik het me zelfs niet kan voorstellen, vreselijk.

Kortom: ik hoop dat mijn bibliotheek dit boek dringend aankoopt… En wat mij betreft mag dit best verplichte lectuur worden op school; ik heb destijds wel veel onnozeler lectuur verplicht moeten lezen, dus waarom niet? :-)