Lezersrecensie
de dochter van de houtzager
Deze roman speelt in Noord-Zweden in 1879. Het laat ons meeleven met het gezin waar Britta, als dochter van de houtzager, samen met haar vader Edvin en moeder Frida woont in het dorpje Svartvik. Heel Svartvik leeft van de houtzagerij, die daar staat, net als in vele dorpjes in de omgeving dat gedomineerd wordt door stoomhoutzagerijen. Haar ouders waren oorspronkelijke boeren, en hadden vóór Britta al drie kinderen verloren door hongersnood. Door die hongersnood zijn ze gevlucht en op zoek gegaan naar nieuw werk, wat door de opkomst van stoommachines mogelijk werd, toen vader Edvin werk kreeg bij de houtzagerij. Britta is nu hun enige dochter.
We worden meegenomen in hun leefwereld. Een wereld vol armoede, overlevingsdrang, hard werken en een grote welvaartskloof, waarbij het machtsverschil een grote rol speelt.
In een geromantiseerde versie wordt de geschiedenis doorgegeven, naar aanleiding van een krantenbericht uit het Algemeen Handelsblad uit 1879. Je merkt en weet dat veel feiten waargebeurd zijn, en onvervalste geschiedenis is, maar de verhaallijn rond Britta is wel geromantiseerd en soms vergezocht.
Britta is bijna 11, en is trots dat zij ook mag werken in de houtzagerij, zodat ze als gezin nog net niet hoeven te verhongeren. Het is hard werken in de houtzagerij, vanaf half 6 ’s morgens tot acht uur ’s avonds. Ze woont met haar ouders in de daglonersbaraken, maar omdat haar moeder handig is met naaien en weven is het bij hen vrij gezellig. In tegenstelling tot andere families is er bij hen thuis gelukkig niet vaak ruzie. Ze heeft vaak honger – maar dat geldt voor iedereen, toch? Ze hebben tenminste werk!
Toch merkt Britta dat haar ouders steeds meer zorgen hebben. Omdat de houtprijs keldert gaan de lonen omlaag. Ook al geeft de regering staatssteun aan de houtzagerijen, dat geld komt niet bij de arbeiders. Er wordt gezegd dat de opzichters daar lekker van gefeest en gegeten en gedronken hebben.
Op een dag komen er vanuit diverse andere houtzagerijen arbeiders in colonne aangelopen: ze roepen op tot staken! Met een hongerloontje kunnen ze niet hun werk doen, daarom staken ze voor hogere lonen.
Het is een spannende tijd, waarbij soldaten worden opgetrommeld om de stakers onder de duim te houden, er helemaal geen loon binnenkomt, er onzekerheid is wat er met de mannen die staken gebeuren. We worden meegenomen in de gesprekken en gedachten die in het gezin en bij de arbeiders onderling voorkomen.
De dochter van de houtzager neemt je mee door deze geschiedenis. Door de uitgebreide omschrijving van de omgeving, maar ook van de gebeurtenissen zie je bijna voor je hoe het zich afspeelt. Je ziet de armoede en de verschillen tussen arbeiders en opzichters, en helemaal als ze in de stad de gouverneur zien, of als er een journalist uit Stockholm langskomt.
Mooi ook hoe vragen van een 11 jarig meisje tussen alle geschiedenisfeiten ook worden beantwoord, terwijl ondertussen de geschiedenis haarfijn wordt verteld.
Het is een prettig leesbaar boek, maar sommige dingen voelen wat onnatuurlijk aan. Juist haar vader wordt geïnterviewd door een journalist. Haar vader, zowel als haar moeder, is een verstandig iemand, met overwicht naar de andere arbeiders. Bij hen is vrijwel géén ruzie, terwijl dat bij andere gezinnen schering en inslag is.
We worden meegenomen in hun leefwereld. Een wereld vol armoede, overlevingsdrang, hard werken en een grote welvaartskloof, waarbij het machtsverschil een grote rol speelt.
In een geromantiseerde versie wordt de geschiedenis doorgegeven, naar aanleiding van een krantenbericht uit het Algemeen Handelsblad uit 1879. Je merkt en weet dat veel feiten waargebeurd zijn, en onvervalste geschiedenis is, maar de verhaallijn rond Britta is wel geromantiseerd en soms vergezocht.
Britta is bijna 11, en is trots dat zij ook mag werken in de houtzagerij, zodat ze als gezin nog net niet hoeven te verhongeren. Het is hard werken in de houtzagerij, vanaf half 6 ’s morgens tot acht uur ’s avonds. Ze woont met haar ouders in de daglonersbaraken, maar omdat haar moeder handig is met naaien en weven is het bij hen vrij gezellig. In tegenstelling tot andere families is er bij hen thuis gelukkig niet vaak ruzie. Ze heeft vaak honger – maar dat geldt voor iedereen, toch? Ze hebben tenminste werk!
Toch merkt Britta dat haar ouders steeds meer zorgen hebben. Omdat de houtprijs keldert gaan de lonen omlaag. Ook al geeft de regering staatssteun aan de houtzagerijen, dat geld komt niet bij de arbeiders. Er wordt gezegd dat de opzichters daar lekker van gefeest en gegeten en gedronken hebben.
Op een dag komen er vanuit diverse andere houtzagerijen arbeiders in colonne aangelopen: ze roepen op tot staken! Met een hongerloontje kunnen ze niet hun werk doen, daarom staken ze voor hogere lonen.
Het is een spannende tijd, waarbij soldaten worden opgetrommeld om de stakers onder de duim te houden, er helemaal geen loon binnenkomt, er onzekerheid is wat er met de mannen die staken gebeuren. We worden meegenomen in de gesprekken en gedachten die in het gezin en bij de arbeiders onderling voorkomen.
De dochter van de houtzager neemt je mee door deze geschiedenis. Door de uitgebreide omschrijving van de omgeving, maar ook van de gebeurtenissen zie je bijna voor je hoe het zich afspeelt. Je ziet de armoede en de verschillen tussen arbeiders en opzichters, en helemaal als ze in de stad de gouverneur zien, of als er een journalist uit Stockholm langskomt.
Mooi ook hoe vragen van een 11 jarig meisje tussen alle geschiedenisfeiten ook worden beantwoord, terwijl ondertussen de geschiedenis haarfijn wordt verteld.
Het is een prettig leesbaar boek, maar sommige dingen voelen wat onnatuurlijk aan. Juist haar vader wordt geïnterviewd door een journalist. Haar vader, zowel als haar moeder, is een verstandig iemand, met overwicht naar de andere arbeiders. Bij hen is vrijwel géén ruzie, terwijl dat bij andere gezinnen schering en inslag is.
2
Reageer op deze recensie
