En altijd maar verlangen (Frenk van der Linden)

De worsteling van Frenk van der Linden om in het reine te komen met zijn verleden heeft een boek opgeleverd dat is opgebouwd uit 10-tallen anekdotes. Het zijn schijnbaar geschreven brieven, afwisselend gericht aan zijn vader en aan zijn moeder. De ouders van Frenk zijn in 1970 uit elkaar gegaan en hebben elkaar 40 jaar niet meer gesproken. Tegen het einde van hun leven wil Frenk hen weer bij elkaar brengen.

De stijl van het boek is alsof Frenk steeds vragen stelt aan en opmerkingen maakt over de desbetreffende persoon die op dat moment het onderwerp is van de anekdote. Het is een prettig leesbaar boek geworden, waar taalkundig niets op aan te merken is.
Er ontstaat een goed beeld van de situatie rondom de scheiding en van de periode vele jaren later, waarin Frenk zijn best doet om zijn ouders weer bij elkaar te brengen. Over de tussenliggende periode, die 40 jaar beslaat, wordt weinig bekend. Frenk heeft veel geworsteld met de vraag in hoeverre hij invloed had kunnen hebben op het geluk van zijn ouders na de scheiding. Waarom hij invloed zou moeten hebben op het leven van twee volwassen mensen is niet duidelijk. Hij houdt zich niet bezig met de vraag of hun leven de afgelopen 40 jaar nou zo slecht is geweest. Frenk probeert de problemen die hij heeft met het verstoorde kontakt met zijn ouders van zich af te schrijven middels gefingeerde brieven.

Nadat enkele mensen in zijn omgeving hem er toe brachten om deze anekdotes te bundelen is dit boek er van gekomen. De ondertitel van het boek komt wat vreemd over, maar dat zal wel commerciële redenen hebben. Om over een liefdesoorlog tussen zijn ouders te spreken is nogal overdreven, maar klinkt wel interessant. Zijn ouders zijn na een huwelijk van 15 jaar ieder hun eigen weg gegaan, zonder dat er daarna enig kontakt is geweest. Hoe vervelend die scheiding voor met name de vader is geweest, van een continue strijd daarna is geen sprake. De ouders zijn inmiddels al lang overleden en de zin om hen in hun laatste levensjaren weer bij elkaar te brengen is nogal twijfelachtig. Het is duidelijk dat de zingeving vooral ligt in de problemen die Frenk zelf heeft om met het verleden in het reine te komen. Hij heeft als 14-jarige jongen gelogen over het gedrag van zijn moeder en haar in de jaren daarna nooit meer willen zien. Hij adoreerde zijn vader en slaagde er in om bij hem te kunnen blijven wonen. Na twee mislukte huwelijken ervaart Frenk zelf nu aan den lijve hoe sterk een allesverblindende liefde kan zijn en kan hij nu meer begrip hebben voor het feit dat zijn getrouwde moeder smoorverliefd werd op een andere man.

Recent heeft Frenk ook zijn tweede vrouw verlaten voor een ander. Merkwaardig is dat hij, ondanks de verstikkende ervaringen die hij heeft gehad met het verschijnsel "huwelijk", hij er nu weer voor kiest om te trouwen. Als het huwelijk als min of meer heilige samenlevingsvorm voor Frenk niet zo belangrijk was geweest, dan was er niet veel aan de hand geweest en had dit boek niet geschreven hoeven worden. Moeder had een nieuw leven, vader had een nieuw leven, wat is het probleem eigenlijk.
Het probleem ligt bij Frenk zelf.
Elk mens heeft herinneringen aan het verleden, waarbij de pijnlijke momenten en de foute beslissingen nogal confronterend kunnen zijn. Frenk heeft spijt van de leugens die hij als 14-jarige heeft verkondigd over het gedrag van zijn moeder. Begrijpelijk, maar spijt kennen we allemaal en bovendien was hij nog maar een kind. De vader van Frenk was geen aardige man en vraag je zelf maar eens af of je er mee zou willen samenwonen. Ik gebruik hier bewust het woord huwelijk niet, omdat het juist het door Frenk zo verafgoodde huwelijk is dat voor hem het probleem oplevert. Het is in wezen niets bijzonders dat mensen na enkele jaren samengewoond te hebben, besluiten uit elkaar te gaan. Kennelijk leeft Frenk van der Linden nog in de samenlevingsmoraal van de jaren 50 van de vorige eeuw. Dat de ouders na 40 jaar weer zo nodig bij elkaar gebracht moeten worden, komt nogal soapachtig over en heeft alleen voor Frenk een therapeutische werking. Gelukkig was het boek vrij snel uit te lezen en heb ik er niet veel tijd aan verloren. Het boek was voor mij begrijpelijker geweest als het zich in een 60 jaar vroegere maatschappij had afgespeeld, maar komt nu nogal gedateerd over.

Het milieu waar Frenk uit voort gekomen is, blijkt zich niet op een bijzonder verheven niveau te begeven. Hij mag dankbaar zijn dat hij het toch zo ver heeft weten te schoppen dat hij een column in de Volkskrant kan schrijven, documentaires kan maken en aan een radioprogramma kan meewerken. Frenk van der Linden is bij mij geen bekende persoon en ik begrijp ook niet waarom hij zo de hemel in wordt geprezen als “super-interviewer”. Hopelijk is hij in staat om bij zijn andere activiteiten zoals o.a. columnist, meer waarde in de weegschaal te leggen.

Wat mij betreft is het een boek dat niet geschreven had hoeven te worden.
Er is niets bijzonders aan het feit dat ouders na een huwelijk van 10 jaar of langer uit elkaar gaan. Het is duidelijk dat de moeder destijds de juiste keuze heeft gemaakt, want wie wil er nu samenwonen met een man als Jan van der Linden. Hij is het archetype van een zelfvoldane, eigenwijze, niet bijster intelligent en egoïstisch persoon. Frenk is een man met jaren-50 moraal, die ook niet in staat is om de leugens, die hij als kind gepleegd hebt, te relativeren. Het is Frenk die nu nog steeds problemen heeft en dat probeert op te lossen door zijn ouders weer bij elkaar te brengen.

Dat Frenk, net als zijn vader, onverbeterlijk is, blijkt uit het feit, dat hij nu voor de derde keer voor het door hem zo aanbeden huwelijk kiest.

Kortom: Een boek dat meer handelt over de problemen van Frenk, dan dat van zijn ouders. De ondertitel van het boek is dan ook verkeerd gekozen.
Dit had moeten zijn: Hoe ik probeerde los te komen van in het verleden gemaakte fouten.

Ik geef het boek toch 2 sterren, omdat het taalkundig goed is geschreven.
Dat is een groot goed in deze tijd van taalverloedering.