Kunst in jappenkampen
In De kampschilders wordt het verhaal verteld van de ouders van Jan Brokken tijdens de internering in een jappenkamp. Daarbij wordt het verhaal verteld van enkele kunstenaars die in dezelfde kampen verbleven. Het boek is geïllustreerd met werk van deze schilders.
In het eerste deel wordt het leven in het vrouwenkamp beschreven waar Olga, de moeder van Jan, verbleef samen met zijn twee broers. De kampcommandant Yamadji regeert er met harde hand. In dit kamp verbleef ook Maria Hofker-Rueter. Deze kunstenares tekent vooral de natuur en het uitzicht op de wereld buiten het kamp. De wrede werkelijkheid in het kamp negeert ze.
“Maria lette op andere dingen, zag het mooie in het lelijke, keek over het prikkeldraad heen.”
Schokkend is het te lezen dat de kampcommandant zich na de oorlog beroept op zijn medemenselijkheid en, gesteund door een petitie van voormalig kampbewoners, aanzienlijke strafvermindering krijgt. Jaren later verschenen een boek en een film waarin hij zichzelf een heldenrol gaf. Hij had met tact, wijsheid en voorbeeldig gedrag het kamp bestuurd.
In het tweede deel wordt het leven in het mannenkamp beschreven, waar Han, de vader van Jan, verbleef. In tegenstelling tot Olga, heeft Han naderhand nooit over de oorlog willen praten. Uit de verhalen van enkele andere bewoners van dit kamp wordt duidelijk welke verschikkingen men er heeft meegemaakt. In dit kamp verbleven ook Willem Hofker en Rudolf Bonnet, twee succesvolle schilders. De een was zeer productief in het kamp en de ander lukte dit niet.
In het derde deel staat de periode na de bevrijding centraal. De onafhankelijkheidsstrijd van de Indonesiërs en de positie van de Nederlanders. In afwachting van verdere ontwikkelingen blijven ze nog enige tijd in hun geliefde Indië totdat duidelijk wordt dat er hier geen toekomst meer voor hen is.
De kampschilders is een mooi uitgegeven boek met prachtige illustraties. De prettige schrijfstijl van Jan Brokken zorgt ervoor dat je makkelijk meegenomen wordt in het verhaal. Hij verweeft het persoonlijke verhaal van zijn ouders met informatie over het leven in de jappenkampen en de vooroorlogse kunstenaarsgemeenschap op Bali. Juist de persoonlijke informatie maakt dat het boek je raakt. In subtiele opmerkingen wordt duidelijk dat ook de auteur, die na de oorlog is geboren, heeft geleden onder de gevolgen van de jappenkampen.
“Als mijn vader me uit de doeken had gedaan wat daar voorgevallen was, zou ik hem de drank en de pillen misschien vergeven hebben. En het feit dat zijn KZ-syndroom, vooral het zijne, meer dan dat van mijn moeder en mijn broers, mijn jeugd had vergald en nog menig moment ná die jeugd.”
Op indrukwekkende en empathische wijze heeft Jan Brokken weer een prachtig werk afgeleverd met veel informatie over het leven van zijn ouders en enkele kunstenaars in de jappenkampen. Juist de persoonlijke ervaringen geven dit boek iets extra’s.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van AdaW
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
