Neon Londen in de traditie van de gothic novel

Neon Londen is een roman die qua genre ergens het midden houdt tussen steampunk en alternatieve historie.
Het verhaal speelt zich af in Victoriaans Londen en is volgens de achterflap tegelijkertijd alternatieve geschiedenis, een filosofische thriller, een fantastische fabel en een historische reisgids.
Over dat laatste kan ik niet oordelen, maar ik kan wel zeggen dat Neon Londen meer is dan het bovenstaande: boven alles is het namelijk een zeer actueel boek. Het is namelijk niet moeilijk parallellen te trekken tussen de in het boek beschreven wereldorde en politieke verhoudingen en die uit onze dagelijkse realiteit.
Neon Londen is alleen daarom al een boek dat gelezen moet worden, of je het nou eens bent met de strekking van deze fabel of niet: het een van de weinige romans in het verbeeldingsgenre waarvan de noodzaak nadrukkelijk aanwezig is.

Kruimelcrimineel Ned handelt in verdovende waren in een Londen dat in de greep is van de ontvoeringen van kinderen uit lagere milieus door zogenaamde Oogsters, en van de moorden op notabelen en rijken. In een impuls redt hij een kind uit de klauwen van de Oogsters, waarna hij - tegen zijn wil - betrokken raakt bij het opsporen van de moordenaar die de rijken in een angstgreep houdt.
Een tweede verhaallijn vertelt het leven van Florence, de vrouw van Bram Stoker, een vrouw die haar kind en daardoor ook de grip op haar leven verloor. Zij ontmoet de geheimzinnige Ellie, en stort zich op diens aandringen in een project om arme Londense weeskinderen een beter leven in gezinnen buiten de stad te geven.
Uiteindelijk raken deze twee verhaallijnen elkaar en wordt veel suspense opgebouwd in aanloop naar de uiteindelijke ontknoping.

Guido Eekhaut is een begenadigd verteller. Zijn korte verhalen zijn in diverse toonaangevende tijdschriften in verschillende landen gepubliceerd. Zijn oeuvre is divers en laat zich het beste duiden door de onderliggende gemene deler: een liefde voor het idee en het exploreren daarvan buiten gebaande paden. Een zekere verwantschap met een schrijver als China Miéville dringt zich op.
In een soepel, trefzeker, af en toe wat plechtstatig proza neemt hij de tijd om een beeld te schetsen van de politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in zijn versie van Victoriaans Engeland. Daarbij staat hem een uitgebreide woordenschat ter beschikking.
Daardoor is Neon Londen geen pageturner. Ik had tijd nodig om te reflecteren op de ideeën die in het boek zowel impliciet als expliciet aan de orde komen. Af en toe bespeurde ik wat filosofische open deuren, maar in Neon Londen worden ook veel interessante historische, politieke en filosofisch getinte vraagstukken verwerkt.

De karakters zijn goed uitgewerkt. Toch had ik in het begin van het verhaal af en toe moeite om de motivatie voor bepaalde handelingen van de personages, en de daarmee samenhangende plotontwikkeling geloofwaardig te vinden. Later in het verhaal worden zowel personages als lezer meegezogen door de gebeurtenissen en is dit euvel helemaal overwonnen.
Het einde deed wat afbreuk aan dit boek. Nadat Eekhaut de spanning goed heeft opgebouwd, komt de ontknoping nogal uit de lucht vallen en worden een aantal beloftes niet ingelost.
Ook jammer was het woord achteraf, waarin de schrijver enkele motieven uit de roman verklaart, als iemand die zijn eigen grap uitlegt. Hier verraadt de schrijver dat hij zijn verhaal niet los durft te laten: wanneer het verhaal de wereld in is gestuurd, is het van de lezer. Het is eigenlijk ook overbodig: Neon Londen kan heel goed voor zichzelf spreken!

Neon Londen is een indringende leeservaring. Een aanrader voor liefhebbers van de gothic novel.