Lezersrecensie
De Verbindingen van Philip Snijder.
Het boek vertelt over de jongemannen die in het jaar 1977 opgeroepen worden hun dienstplicht te vervullen. Toen het ondenkbaar was dat de dienstplicht ooit opgeheven zou worden.
Een verhaal over de avonturen en ervaringen van jongens van pakweg 19 jaar, in een prettig leesbare stijl geschreven, met humor en diepgang. De diepgang vind ik in de overwegingen en keuzes, het twijfelen en stilzwijgend de achtergrond zoeken van de schrijver. Zijn beschouwingen wat betreft Ron, de vaandrig die een grote rol in het verhaal speelt. Zijn eigen naam wordt niet genoemd, hij is verteller, in het leger krijgt hij de naam de Stekker door zijn functie als hij radiotelegrafist.
Tijdens de keuring voorafgaand aan de diensttijd treft hij medekeurling, Ron. Hij is kunstschilder en empathisch. Beiden zijn tegen de dienstplicht. Tijdens dit gesprek voelt verteller zich eindelijk gehoord en een verbinding met deze man. Dat is als een warme jas voor hem omdat hij zich altijd een buitenstaander voelt al sinds zijn jeugd. Met een gebrek aan kracht om keuzes te maken en door te pakken.
Dan, maanden later, treft hij Ron als complete verrassing voor zich als dienstplichtig officier in functie bij zijn (bewakings)peloton, gelegerd op een NAVO-basis in Duitsland. Daar ontpopt deze Ron zich als een extreem perfectionistische harde leider. Ongekend omdat verteller hem heeft leren kennen als anti-autoriteit en vredelievend. Officier worden was ondenkbaar en toch! Ze kennen elkaar maar dit blijft voor de anderen verborgen.
Gaandeweg, na de opmerking tegen Ron te stoppen met zijn idiote gedrag, komt verteller te weten waarom hij als een waanzinnige tekeergaat tegen zijn soldaten, om ze tot in perfectie te trainen, daar kom je als lezer ook pas veel later achter. Na veel momenten met gene en ongemak. Je wilt het weten!
Als lezer vond ik hem zelfs bedreigend in zijn persoonlijkheid, het kwam bij mij over als psychotisch gedrag wat zich bij hem manifesteerde. De manschappen stonden stil, stijf van angst en onzekerheid.
Dan het moment van de totale ommekeer, hij mengt zich tussen de soldaten en lapt regels aan zijn laars. Met als gevolg dat hij het beste maatje van de soldaten wordt. Verteller houdt zich op de achtergrond, bevreesd dat zijn rol in deze bekend gaat worden en dat hij als matennaaier zal worden bestempeld. Door de maanden heen is hij een soort van vertrouwensman geworden voor veel soldaten die in avond en nacht in de wachttorens staan, zich vervelen en alleen zijn. Als Stekker moet verteller controle uitvoeren op de radioverbindingen onderling, tussen de wachttorens. Door die positie wordt hij ontzien bij pesterijen onderling. Hij speelt op veilig, houdt zich op de vlakte in deze nieuwe situatie.
Dit gebeurt niet, maar wat wel plaatsvindt is opnieuw een grote ommekeer in het leven van de vaandrig en de situatie van de soldaten veroorzaakt door zijn aanwezigheid op een feestje en de ontmoeting met een majoor.
In 1980 (waarmee het boek ook begint) is verteller als receptionist werkzaam in een hippiehotel te Amsterdam na zijn jaren in het leger en treft daar zijn oude commandant.
In dit laatste hoofdstuk vertelt Ron hoe het hem vergaan is. Er is wederzijdse herkenning, de verbinding tussen hen is er. Ze hadden vrienden kunnen zijn.
Iedere soldaat had zijn eigenaardigheden, problemen en optimisme in de diensttijd, verdroegen pesterijen en vernederingen. Ook verteller leerde zich zichzelf beter kennen en nam zich meermalen voor wat te veranderen. Doortastend, open en zich onder de mensen begeven. Daar is het bij gebleven tot aan het einde van het boek. Hij werkt en heeft zijn vriendinnetje nog steeds.
De jaren 70, ik was van die leeftijd al hoefde ik natuurlijk niet in dienst. Vrienden om mij heen wel, hoorde hun ervaringen. Verweven in mijn jeugd en mede daarom een fijn boek, zeker ook wat betreft schrijfstijl, humor. Het verhaal houd je nieuwsgierig! De kracht van een goed boek.
Ik ga zeker nog meer van hem lezen.
1
Reageer op deze recensie