Een even spiritueel als filosofisch sprookje

Ria Schopman (1961) heeft jaren in Spanje en Mexico gewerkt als Manager Entertainment voor Spaanse hotelketens. Inmiddels woont ze al weer een tijd in Nederland. Na een groot persoonlijk verlies besloot Schopman een boek te schrijven. Haar debuutroman Alea kwam in 2014 uit bij uitgeverij De Brouwerij|Brainbooks.

Alea is een pakkend filosofische sprookje, waarin beeldend kunstenaar Odiel op zoek gaat naar het Licht in zichzelf. Na het verlies van haar moeder en broer overlijdt ook haar vader. Het wordt haar te veel en ze vertrekt naar een afgelegen Schots eiland om daar tot rust te komen. Daar wordt ze echter geconfronteerd met alles behalve rust. Er doet een gerucht de ronde dat ene Alea zou zijn opgesloten door haar moeder, terwijl haar hele bestaan ook in twijfel wordt getrokken. Spoken uit het verleden dringen zich aan Odiel op en zo begint haar zoektocht naar het meisje, waarmee ze onbewust ook de zoektocht naar zichzelf aangaat. Ze komt in een storm terecht, maar de kalmte na de storm is het meer dan waard.

Er is iets met dit boek. Het lijkt van een heel ander genre, alsof het in geen enkel genre past maar een ding op zichzelf is. Het is alsof Ria van over de hele wereld facetten van spiritualiteit, filosofie, psychologie en fantasie heeft verzameld, om die in haar creatieve belevingswereld te ontwikkelen tot een verhaal dat even toegankelijk is als diepzinnig, even herkenbaar als algemeen, even alledaags als feeëriek.

Met haar vertelkunst weet Ria op elk moment de juiste toon te vinden, het juiste gevoel op te roepen – soms angst, verdriet, onmacht, soms liefde, dankbaarheid, verbazing… Het is een filosofische sprookje dat geen kant kiest in de strijd tussen ratio en gevoel. Het is een roman die even spannend als mooi is, die op sommige momenten als een spons de elementen van een thriller absorbeert en op andere momenten die van een literaire roman, ieder met de juiste tone of voice.

Het motto van het boek luidt: "People are like stained-glass windows. They sparkle and shine when the sun is out, but when the darkness sets in, their true beauty is revealed only if there is a light from within." Dit is een citaat van Zwitsers-Amerikaans psychiater Elisabeth Kübler-Ross. Alhoewel de hoofdpersoon Odiel heet, is de roman vernoemd naar een bijpersoon, Alea. Dit lijkt raar – want waarom is het boek vernoemd naar een bijpersoon? – maar is volkomen logisch. De naam is ontleend aan het bekende Latijnse zinnetje dat Julius Ceasar uitsprak, "Alea iacta est". Dit betekent "een teerling is een dobbelsteen" of "een teerling is geworpen". Hij sprak het uit terwijl hij in 49 v.Chr., vanuit Gallië met zijn leger de rivier Rubicon overstak naar Italië en zich daarmee een oorlog op de hals haalde. ‘Alea’ betekent hier ‘de teerling’. Alea is degene die Odiels leven een nieuwe invulling geeft. Alea leeft in het duister, maar is niet ongelukkig. Integendeel, ze is gelukkig in haar donkere wereld. Haar kluizenaarsbestaan heeft haar de mogelijkheid gegeven haar heil in zichzelf te vinden. Zij is het Licht zelve en precies wat Odiel nodig heeft om het Licht in zichzelf te vinden.

"Als we alleen maar dat wat we kunnen waarnemen met onze zintuigen voor waarheid aannemen, brengt kennis dan inzicht, of bevordert het aannames? Kennis wordt pas wijsheid als het afdaalt in je hart. En zover is Odiel nog lang niet."

Je voelt de wijsheid in het boek. Het is een roman die in zijn vorm uniek is. Waar vele auteurs van literaire romans uitpakken met hun uitgebreide vocabulaire om hun diepzinnige boodschappen kracht bij te zetten, doet Ria Schopman het anders. Schopman weet in toegankelijk Nederlands de wijsheid over te brengen, maar belangrijker: ze laat de lezer de wijsheid voelen.