Van literaire pracht naar goedkope porno

Godin, held is de vierde roman van Gustaaf Peek. Hij debuteerde in 2006 met Armin en sindsdien heeft elke twee jaar een roman van zijn hand het levenslicht gezien. Dover (2008) werd genomineerd voor de BNG Nieuwe Literatuurprijs en Ik was Amerika (2010) werd twee jaar later bekroond met dezelfde prijs en de F. Bordewijk-prijs. Godin, held was het Boek van de Maand oktober bij talkshow De Wereld Draait Door.

Godin, held vertelt het verhaal van twee geliefden, van de eerste ontmoeting tot de laatst uitgeblazen adem. Tessa en Marius zijn al van jong af aan samen, zij het met tussenpozen. Na de middelbare school zijn ze elkaar uit het oog verloren, maar ze komen elkaar weer tegen. De twee ontmoeten elkaar voornamelijk in hotelkamers waar hun affaire en zijzelf tot een hoogtepunt komen. Hoewel Tessa een vriend heeft, Paul, en een zoon, Otto, komt ze pas echt tot leven wanneer ze met jeugdliefde Marius is. Ze zijn samen, en dan weer niet. Later trouwt Marius, maar Tessa vergeet hij nooit. Het is even tragisch als ontroerend als Tessa alleen achterblijft.

Gustaaf Peek heeft een fijne schrijfstijl die vooral tot zijn recht komt in het begin van het boek. Het boek begint prachtig, wijs, literair. Het begint met een bejaarde, breekbare Tessa. Marius is overleden. Aangezien het verhaal achterstevoren is verteld, wordt Tessa steeds jonger, Marius weer levend en tevens jonger. Naarmate de personages met grote sprongen jonger worden, gaat de kwaliteit met even grote sprongen ernstig achteruit. Het boek lijkt steeds meer om seks te draaien, die met te veel onnodig vunzige details wordt beschreven. Alle grammaticale regels worden daarbij aan de laars gelapt. Erg ongeloofwaardig zijn de scènes daarbij ook. Zo blijkt Marius zo een goede minnaar te zijn dat hij en Tessa geregeld samen klaarkomen. Tessa zelfs drie keer.

Dat het boek van het einde tot het begin is verteld, maakt het verhaal erg lastig te volgen. Het wordt niet duidelijk waar het nu naartoe gaat. Het nut van de geschiedenis blijft uit. We komen er niet achter wat Tessa aan het einde (in het begin van het boek) zo neerslachtig en breekbaar heeft gemaakt, behalve het leven zelf en het verlies van haar geliefde. Na het lezen zijn we enkel te weten gekomen dat ze er wel pap van heeft gelust. Daarbij wekt Gustaaf Peek de interesse te weten te willen komen waarom Tessa en Marius niet samen zijn, maar ook dat wordt niet duidelijk.

Ook de personages komen slecht uitgewerkt over. Duidelijk wordt niet wat hen drijft, waarom ze zijn zoals ze zijn. Wellicht valt dat te wijten aan de te grote tijdssprongen. Wonderbaarlijk is hoe ze op latere leeftijd de conditie van een topsporter hebben, hoewel ze natuurlijk jaren aan training in de slaapkamer hebben gehad. Met die passages over hun innig samenzijn is er weinig ruimte over om de personages in andere situaties te leren kennen. Is het zo bedoeld dat het er enkel toe doet hoe ze bij elkaar zijn en hoe ze daar opleven? Dat is goed mogelijk. Toch neemt dit de verwarring niet weg.