‘Ik voel dat gewoon zo’
Mensen hebben de eigenaardige gewoonte om zich ergens semi-kritisch over uit te laten zonder de kritiek te kunnen onderbouwen. Als je naar de argumentatie vraagt, krijg je vaak iets te horen als ‘Ik voel dat gewoon zo.’ of ‘Iedereen heeft zijn eigen waarheid.’ als almachtig argument waar vrijwel niets tegenin valt te brengen. Ze verloochenen daarmee dat zij met hun standpunt de bewijslast hebben. Een grotere anticlimax bestaat er niet in een discussie, moet ook Sebastien Valkenberg gedacht hebben. In Op denkles. Hoe we ons wapenen tegen ‘Iedereen heeft zijn eigen waarheid’ en andere modieuze denkbeelden rekent hij af met deze en andere dooddoeners.
Sebastien Valkenberg (1978) is filosoof en publicist. Van zijn hand verschenen eerder Het laboratorium in je hoofd (2006) en Geluksvogels (2010) bij uitgeverij ambo. Met Het laboratorium in je hoofd werd hij genomineerd voor de Socrates Wisselbeker en de NWO-Eurekaprijs. Hij schrijft voor Filosofie Magazine, Trouw, Elsevier en NRC Handelsblad. In 2015 verscheen Op denkles (2015).
“‘Iedereen heeft zijn eigen waarheid’ heeft veel weg van een Zwitsers zakmes. Komt overal van pas.” (p. 26)
Welke gevolgen heeft het als iedereen zijn eigen waarheid heeft? Had wetenschapsfraudeur Diederik Stapel bijvoorbeeld wel veroordeeld mogen worden als hij puur zijn waarheid verkondigde? En wat betekent het als wetenschap ‘slechts een theorie’ is of‘maar een geloof’? Veel dooddoeners zijn gevolg van slordig denkwerk. Op denkles kan worden gezien als een pleidooi voor het teruggaan naar de bron, ad fontes – het motto van de auteur. De Grote Denkers zijn nog bijzonder relevant. Wat kunnen we van hen leren? Onder meer dat kloppende argumentatie buitengewoon belangrijk is.
Sebastien Valkenberg verduidelijkt hoe problematisch de door hem besproken dooddoeners zijn door op een extreme manier mee te gaan in de geëxpliciteerde redenatie die eraan ten grondslag ligt. De met flarden sarcastische toon in combinatie met die overtuigende redenatie zorgt ervoor dat het boek even verhelderend als vermakelijk is.
Volgens Valkenberg heeft Op denkles de functie van een Beginner’s Guide to Critical Thinking. Hoewel het boek de lezer inderdaad leert kritisch na te denken, is het zeker geen boek voor beginners. De uiteenzettingen zijn aangevuld met verduidelijkende voorbeelden en Valkenberg benóémt ook meerdere argumenten, maar toch wordt van de lezer verwacht dat hij zich al enigszins heeft ontwikkeld op gebied van kritisch nadenken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
